Câu chuyện trở về của những mảnh đời từng lầm lỡ

Những mảnh đời lầm lỗi

 Ba năm trước tôi biết những thành viên trong nhóm Cát Trắng qua triển lãm về ma túy và HIV do một tổ chức quốc tế tổ chức tại Hà Nội. Câu chuyện của các anh, các chị  khiến cho rất nhiều người có mặt hôm đó cảm động. Hôm nay gặp lại họ trong căn nhà ba tầng khang trang nghe họ kể về hành trình với đời thường của bản thân và những người bạn.

Rót chén nước chè mời mọi người, anh Đỗ Thái Thịnh, Trưởng nhóm Cát Trắng, Gia Lâm, Hà Nội chậm rãi kể về quãng đời đen tối mình đã đi qua: “Nhà đông anh em nhưng chỉ có mình tôi là như vậy thôi. Hồi còn thanh niên tôi nổi tiếng là ngỗ ngược và bất cần, không trận đánh nhau nào trong làng mà tôi không có mặt . Tôi đánh nhau nhiều đến nỗi từ đây ra đến ngoài mặt đường Ngô Gia Tự không ai là không biết tên. Chơi bời giao du toàn với những đám bạn nghiện mà không nghiện mới lạ. Lúc đầu nghe bạn bè rủ rê, tôi lắc đầu nhưng tuổi trẻ thích thể hiện cái tôi lại bị những câu khích bác nên lao vào. Đâu ngờ khi đã bị cuốn vào rồi thì cái chất trắng đó sẽ làm tan nát cả cuộc đời. Hồi đó tôi làm phụ xe chạy các tuyến Lạng Sơn - Hà Nội. Nghiện rồi thì bị đuổi. Không công ăn việc làm, lại nghiện, tôi càng ngày càng lún sâu. Ăn cắp, ăn trộm để có tiền mua thuốc.”

Chuyện Đỗ Thái Thịnh nghiện không ai là không biết, nhiều lúc trong xóm có xẩy ra vài vụ trộm vặt họ cũng không dám nói ra phần vì sợ, phần vì không muốn dây với Thịnh. Khi bố mẹ Thịnh biết anh nghiện cũng là lúc anh buộc phải vào trung tâm cai nghiện. Sau bao lần tự cai ở nhà và đi trung tâm anh Thịnh mới cai thành công. “8 năm trời tôi ở túp lều ngoài ao, cả ngày không ra khỏi ngõ mới thoát được khỏi bàn tay của ma tuý. Khi biết mình có thể vững vàng tôi mới tham gia câu lạc bộ. Nghĩ lại thời kỳ đó tôi cũng không biết làm thế nào để mình có thể vượt qua được...”.

Không giống như anh Thịnh câu chuyện của chị Đinh Thị Hằng lại do sự nông nổi thiếu hiểu biết gây nên. Lấy chồng từ rất sớm, một thời gian sau chị phát hiện ra chồng nghiện. Sau bao lần cai cho chồng không được con thì nhỏ kinh tế gia đình chỉ trông vào mình chị. “Nhiều đêm nằm nghĩ thấy nản quá không biết phải làm gì đánh liều hít thử xem ma tuý là cái gì mà chồng không cai nổi” - Chị Hằng nhớ lại. Vậy là cả hai vợ chồng rủ nhau nghiện, đứa con trai được đưa về cho ông bà ngoại. Chị lang bạt khắp nơi kiếm tiền cho mình hút, chồng hút và bị buộc đi cai nghiện không ít lần. Bố mẹ cũng không biết bao đêm thức trắng vì hai vợ chồng chị: “Tôi cứ lăn lóc mãi ngoài đường thấy tội nên bố gọi về dỗ ở nhà tự cai. Tôi đồng ý nhưng chỉ được đến ngày thứ ba không chịu nổi nữa tôi trèo tường trốn đi chân vẫn còn mang xích”. Cuộc  đời của cô gái trẻ bị ma tuý sẽ mãi bị vùi chôn cho đến một ngày Đinh Thị Hằng gặp những người bạn tốt trong một nhóm tự lực. Thấy bạn bè nhiều người có hoàn cảnh còn bi đát hơn mình nhưng họ vẫn cố gắng vươn lên. Chị quyết tâm gia nhập nhóm.

“Trước khi nghiện ma tuý tôi đã có vợ con và một công việc ổn định, chỉ một phút nông nổi mà tôi làm khổ bản thân và gia đình. Ngày biết tôi nghiện vợ tôi khóc lên khóc xuống, nhìn thấy vợ con nheo nhóc, gia đình khổ sở tôi cũng quyết tâm tự cai ở nhà. Tôi bảo vợ nhốt tôi vào phòng, hàng ngày đến giờ đưa cơm lên phòng nhưng cũng chỉ được vài ngày lại tái nghiện. Cứ như vậy không biết bao lần nhưng vợ tôi vẫn kiên trì động viên. Lần cuối cùng trước khi bước chân vào phòng tôi đã hứa với lòng sẽ không bao giờ tái nghiện nữa. Cai được hai tháng thì tôi tham gia vào câu lạc bộ dành cho người sau cai và giữ được đến bây giờ” - Đó là những lời bộc bạch của anh Nguyễn Xuân Quang thành viên của nhóm.

Trở về và cống hiến

Anh Thịnh cho biết: Hàng tháng, nhóm có rất nhiều hoạt động: tổ chức, hướng dẫn người nghiện các biện pháp tự cai nghiện, vận động người nghiện cai. Trước kia nhóm còn mở một xưởng cơ khí đặt tại vườn nhà tôi. “Ngày mới mở xưởng cơ khí khá đông khách, anh em làm nhiều khi còn không hết việc. Nhưng giờ thì ít việc hơn, không biết có phải mọi người biết đây là xưởng của những người đã từng nghiện nên e dè không đặt hàng nữa(?!)” - Anh Quang bùi ngùi tâm sự. Sau này, biết Cát Trắng là thành viên của Hội phòng chống HIV/AIDS thì mọi người xung quanh mới dần hiểu và chấp nhận.

Không chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền động viên mà nhóm còn trở thành địa chỉ tin cậy của rất nhiều phụ huynh gửi con đến để cai nghiện. “Khác với các trung tâm cai nghiện hay những phương pháp tự cai tại nhà như: xích, trói, nhốt hay sử dụng thuốc cai nghiện, Cát Trắng chủ yếu sử dụng yếu tố tinh thần, ý chí của người bệnh là chính. Mỗi khi người bệnh lên cơn nghiện các thành viên thay nhau túc trực xoa bóp động viên. Bằng những hình thức đó nhóm đã giúp cho rất nhiều người cai nghiện thành công. Không chỉ giúp những người sử dụng ma túy cai nghiện, Cát Trắng còn tư vấn hướng nghiệp và hỗ trợ tìm kiếm việc làm miễn phí cho họ. Cát Trắng tự mình liên hệ với những nhà tuyển dụng, đưa thành viên của mình đến tận nơi, đi cùng phỏng vấn để họ có thêm tự tin.

Hàng ngày các thành viên trong nhóm còn chia nhau đến tận nhà những người đang sử dụng ma tuý để chia sẻ động viên họ cho con em đến cai nhưng nhiều khi không phải gia đình nào cũng ủng hộ nhiều người còn cho rằng đến rủ rê con họ thậm chí chính những người nghiện còn mời lại các anh các chị hút thuốc. Đó cũng là những khó khăn mà các anh chị đã vượt qua được.

Giờ đây, sau bao vất vả công việc thường nhật của nhóm tự lực Cát Trắng vẫn là tìm đến những người nghiện ma túy cần giúp đỡ, tham gia những hội thảo để có thêm kiến thức, tiến hành Dự án hỗ trợ tìm kiếm việc làm miễn phí cho người sống chung với HIV, người sử dụng ma túy, lao động tình dục và MSM (quan hệ đồng giới).

Trong vòng 7 năm qua, đã có rất nhiều người được Cát Trắng giúp đỡ phần lớn trong số họ đều trở lại với cuộc sống bình thường và hoàn toàn tự tin là một điều rất ý nghĩa. Như trường hợp của anh Âu Xuân Trường (Long Biên, Hà Nội) nhờ Cát Trắng mà cai nghiện thành công, sau đó anh cũng xin gia nhập thành viên của Cát Trắng để giúp đỡ những người khác. Anh chia sẻ: “Tôi là thành viên khá đặc biệt của nhóm bởi vì tôi gia nhập nhóm sau khi cai tại nhà anh Thịnh. Thật sự khi đưa tôi đến đây gia đình tôi chỉ nghĩ rằng cho tôi một cơ hội cuối, ngay cả bản thân tôi cũng không biết sẽ như thế nào. Trước lúc đến tôi vẫn nghĩ sẽ phải có lồng sắt, xích sắt nhưng ai ngờ chỉ có mấy chiếc chiếu tôi ngơ ngác hỏi em sẽ ở đâu thì anh Thịnh chỉ tay vào chiếu bảo tuỳ em thích chọn chỗ nào cũng được. Tôi ngạc nhiên chọn một chỗ và suốt những ngày ở đây tôi đã được đối xử như ruột thịt và bạn thấy đấy tôi đã không sử dụng ma tuý được gần 5 năm rồi. Sau này khi gia nhập nhóm nhìn những người đã tìm đến với Cát Trắng trở lại cuộc sống bình thường là điều tôi cảm thấy hạnh phúc nhất”.

Khi được hỏi về tương lai khi Cát Trắng cũng như các câu lạc bộ đồng đẳng khác không còn được hỗ trợ nhiều như trước nữa, anh Thịnh cho biết: “Chúng tôi rất muốn tiếp tục làm công việc này và sẽ cố gắng duy trì lâu nhất có thể, vì có rất nhiều người cần đến sự giúp đỡ của chúng tôi”.