Đại thủy nông Bắc Hưng Hải - "Tiêu không được tưới không xong"

Tuy nhiên hiện nay hệ thống thủy lợi trên địa bàn Tỉnh Hưng Yên đang chịu sự ô nhiễm nặng nề từ nước thải chưa qua xử lý của các khu công công nghiệp khiến nguồn nước bị bức tử, không còn khả năng phục vụ sản xuất.

Hệ thống kênh, đập, trạm bơm, đê điều Bắc – Hưng – Hải vốn phục vụ việc tưới tiêu và thoát úng cho canh tác nông nghiệp các tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh và một phần của thành phố Hà Nội. Ngoài ra, hệ thống còn cung cấp nước sử dụng cho nhiều mục đích khác như: Sinh hoạt, công nghiệp, sản xuất của các làng nghề... Sông Bắc Hưng Hải là sông chính của hệ thống thủy nông Bắc - Hưng - Hải lấy nước trực tiếp từ sông Hồng và phân phối cho các sông của hệ thống trung thủy nông trong tỉnh.

Nhiều năm trở lại đây do sông Bắc Hưng Hải phải hứng nhiều nguồn nước thải chưa qua xử lý của một số khu công nghiệp thuộc địa phận thành phố Hà Nội như: Khu công nghiệp Gia Lâm, Khu công nghiệp Sài Đồng đổ ra sông Cầu Bây rồi qua cống Xuân Thụy với khối lượng khoảng 7.100 m3/ngày đêm. Tại Hưng Yên, hệ thống sông Bắc Hưng Hải tiếp nhận nước thải sinh hoạt, công nghiệp và nước thải làng nghề qua sông Như Quỳnh, huyện Văn Lâm; rồi nước thải công nghiệp, sinh hoạt qua sông Cầu Lường trên địa bàn huyện Mỹ Hào, sông Điện Biên qua huyện Yên Mỹ... Đây cũng đang là những dòng sông chết có nguồn nước đen đặc với chỉ số ô nhiễm cao từ nhiều năm nay.

Theo đó, nước trên hệ thống sông Bắc Hưng Hải nhiều đoạn bị chuyển sang màu đen, bốc mùi hôi thối, tại một số cửa cống nước sủi bọt trắng kết thành khối lớn. Đặc biệt là những đoạn tại địa bàn Hưng Yên nguồn nước bị ô nhiễm nặng đã không còn khả năng phục vụ sản xuất nông nghiệp.


Tại xã Nghĩa Dân, huyện Kim Động (Hưng Yên) cuộc sống của người dân đang bị “hành hạ” từng ngày bên dòng sông ô nhiễm. Vốn là xã thuần nông, cuộc sống của người dân chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp nhưng cứ mỗi đợt nguồn nước đen về thì nông dân không lấy được nước ruộng để cấy, có cấy lúa cũng chết. Nhiều hộ gia đình tay trắng vì nuôi thả vịt trên sông gặp nguồn nước ô nhiễm chết hàng loạt. Riêng gia đình ông Nguyễn Văn Thành ở làng Trúc Cầu, xã Nghĩa Dân cuối năm 2015 đã thiệt hại tới 1.400 con vịt. Chuyện cá chết nổi trắng sông cũng không hiếm gặp. Điều đáng chú ý ở đây ngoài thiệt hại về canh tác nông nghiệp thì môi trường sống của các hộ dân 2 bên sông đang ô nhiễm nghiêm trọng bởi mùi hôi thôi nồng nặc. Mùa nắng cũng như mùa mưa ô nhiễm đang từng ngày đe dọa sức khỏe người dân.



Xã Thanh Long (huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) cũng trong tình trạng tương tự. Ông Nguyễn Trung Kiên sống cạnh Cầu Long Vĩ cho biết: Nước sông lúc nào cũng đen đặc, hôi thối và tanh nồng. Nhà cạnh sông, đóng kín cửa và che bạt nhưng mùi vẫn sộc vào tận trong nhà. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe ô nhiễm triền miên còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc buôn bán của người dân. Tuyến đường qua xã Thanh Long là đường liên huyện nên đông người qua lại. Nhiều khách hàng dừng lại để mua hàng nhưng mùi hôi thối khó chịu hoặc sợ thực phẩm không hợp vệ sinh nên quay đi.



Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hưng Yên: Mức độ ô nhiễm nguồn nước tại hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải ngày một gia tăng và không đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt . Trong đó, các chất ô nhiễm đều vượt ở mức cao như: COD và BOD5 cao hơn từ 1 đến hơn 9 lần, PO43- vượt từ 1 đề gần 6 lần, Coliform vượt từ 1 trên 2 lần lần. Ngoài ra, một số mẫu phân tích phát hiện dầu mỡ và một số kim loại nặng gồm, thủy ngân, asen đều có chỉ tiêu ô nhiễm vượt từ 1,2 - 2 lần.

Vấn đề ô nhiễm đang từng ngày ảnh hưởng đến sức khỏe và hoạt động sản xuất của người dân. Nguồn nước phục vụ sản xuất luôn trong tình trạng “tưới không xong” bởi nước chảy đến đâu hoa màu, thủy cầm, thủy sản chết đến đó, mà “tiêu cũng chẳng được” do ô nhiễm môi trường sông Bắc Hưng Hải không chỉ ở một địa phương, mà ô nhiễm liên vùng, liên tỉnh, các cụm công nghiệp, làng nghề vẫn đang ngày ngày xả thải không qua xử lý xuống thẳng dòng sông. Ô nhiễm là thế, các ngành chuyên môn cũng đã có kết quả nghiên cứu về mức độ ô nhiễm của sông Bắc Hưng Hải tuy nhiên đến nay vẫn chưa có cơ quan chức năng nào vào cuộc để khắc phục và xử lý tình hình trên.