Giàu, nghèo ở… Cienco 4

Cienco 4 - tiền thân là Cục Công trình thuộc Bộ Giao thông Vận tải được chuyển đổi hình thức sở hữu ngày 27/12/1962. Từ 2002 -2014, cái tên Cienco 4 nổi lên với nhiều công trình, dự án lớn như: đường Hồ Chí Minh, cầu Tân Đệ, cầu Yên Lệnh, cầu Thanh Trì, cầu Vĩnh Tuy, cầu Bến Lức, đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, cầu Bạc Liêu 3, cầu Hàm Luông...

 

Từ 2011 đến 2014, với tư cách là TGĐ của Cienco 4, ông Lê Ngọc Hoa đã sửu dụng “đòn bẩy” tài chính để tạo bước nhảy cho DN này

 

Năm 2011, doanh thu của Cienco 4 là 1.688 tỷ đồng, trong đó 17,4 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Năm 2012, doanh thu Cienco4 đã tăng lên mức 3.158 tỷ đồng, đem về lợi nhuận sau thuế 80,1 tỷ đồng. Năm 2013, doanh thu của tổng công ty này tiếp tục tăng lên mức 4.259 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế giảm còn 59,1 tỷ đồng. Năm 2014, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của  Cienco 4 ở mức 4.149 tỷ đồng và 50,5 tỷ đồng.

Sau khi ông Lê Ngọc Hoa được đại biểu HĐND tỉnh Nghệ An tín nhiệm bầu giữ chức Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ông Nguyễn Tuấn Huỳnh (sinh năm 1976) thay thế  vị trí của ông Hoa, Cienco 4 có dấu hiệu khởi sắc hơn thời kỳ ông Hoa. Năm 2015, doanh thu của Cienco 4 đạt mức 6.184 tỷ đồng, tăng 49% so với năm 2014. Lợi nhuận sau thuế của tổng công ty này cũng tăng mạnh 78%, lên mức 90 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo phân tích của một số chuyên gia tài chính, ở thời kỳ ông Hoa làm Tổng Giám đốc Cienco 4, sở dĩ có những “bước nhảy ngoạn mục” như vậy là nhờ biết sử dụng và đẩy đòn bẩy tài chính. Theo đó, tổng nợ vay của Cienco 4 tại các ngân hàng năm 2011 là 721 tỷ đồng, năm 2012 là 727 tỷ đồng, năm 2013 tăng vọt lên mức 2.125 tỷ đồng. Năm 2014, tổng nợ vay của Cienco 4 tiếp tục tăng lên mức 3.021 tỷ đồng, gấp 4,5 lần vốn chủ sở hữu.

 

Công ty CP 482 một thời là đơn vị mạnh của Cienco 4, nay đã rơi vào tình trạng nợ nần chồng chất

 

Cùng với sự tăng trưởng về tài chính của Cienco 4, theo một nguồn tin đáng tin cậy, tính đến hết năm 2015, sau khi ông Hoa rời ghế Tổng Giám đốc để lên giữ chức Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, cá nhân ông Hoa sở hữu tổng cộng 126.360 cổ phần tại Cienco 4.  Bà Trương Thị Tâm (vợ ông Hoa)- Phó Chủ tịch HĐQT Cienco 4 từ ngày 30/3/2015, nắm giữ 9.586.870 cổ phần của Cienco4. Em trai bà Tâm là ông Trương Hữu Thìn cũng nắm giữ 10.240 cổ phần tại Tổng Công ty này.

 

Trong khi dư luận đang rộ lên nhiều tranh cãi xung quanh việc Cienco 4 đặt ra mức thu phí quá cao so với các loại phương tiện cơ giới khi qua cầu Bến Thủy 1 và Bến Thủy 2 thì hoanhap.vn nhận được thông tin không mấy sáng sủa từ phía bạn đọc là cán bộ nhân viên đang làm việc tại các đơn vị thành viên của TCty này về tình hình sản xuất, kinh doanh. Lần theo nguồn tin bạn đọc, phóng viên tìm hiểu về hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Công ty CP 482- là 1 trong số 29 “công ty con” của Cienco 4 để kiểm chứng nguồn tin. Công ty CP 482 là nơi “tạo nên” những bước trưởng thành cho ông Hoa và ông Huỳnh hôm nay.

Tại Công ty CP 482, tính đến tháng 11/2016, DN này còn nợ 6 tháng lương của 328 lao động  đang làm việc ở các công trình. Bên cạnh đó, Công ty CP 482 còn nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) 10,434 tỷ đồng. Ngày 18/4/2016, Công ty CP 482 đã phải có văn bản đề nghị BHXH tỉnh Nghệ An “xin” chốt sổ BHXH cho 191 trường hợp nghỉ hưu hoặc chuyển công tác. Tuy nhiên, do Công ty CP 482 mới nộp được 1,1 tỷ đồng/1,268 tỷ đồng (còn thiếu 168,825 triệu đồng) nên BHXH chỉ giải quyết cho 171 trường hợp, còn 20 trường hợp nằm trong danh sách đề nghị vẫn chưa được chốt sổ. Nếu tỉnh cả các trường hợp cần giải quyết chế độ BHXH của năm 2016 thì con số lao động cần phải ưu tiên chốt sổ lên tới 97 người.

 

Trong khi hàng trăm lao động không có lương, doanh nghiệp nợ BHXH hàng tỷ đồng thì lãnh đạo Cienco 4 lại giầu lên bất ngờ (dinh thự của ông H tại ngõ 59, đường Lê Lợi, TP Vinh, tỉnh Nghệ An)

Ngoài số tiền nợ lương của 328 lao động nêu trên và tiền BHXH của họ đã lên tới 19 tháng, Công ty CP 482 còn nợ các ngân hàng thương mại 85 tỷ đồng.

Giải thích về tình trạng nợ nần dây dưa, chồng chất nói trên, ông Trần Văn Long- giám đốc Công ty CP 482 cho biết: “Do công ty chưa thu được vốn từ các công trình nên chưa có nguồn để chi trả cho người lao động và ngân hàng. Đây cũng là tình trạng chung của các đơn vị xây dựng công trình giao thông trong thời gian vừa qua”.

Theo số liệu đã được Cienco 4 công bố, từ năm 2010 đến 2014, số nợ mà Cienco 4 phải trả tăng 132,4% (5.478 tỷ đồng cuối năm 2014), chiếm quá nửa là vay ngân hàng (3.155 tỷ đồng), gấp 3,2 lần cuối kỳ năm 2010. Với số nợ quá lớn như vậy đã đặt ra không ít áp lực đối với lãnh đạo Cienco 4, nguy cơ mất khả năng thanh khoản rất cao khi có rủi ro xảy ra. Chi phí lãi vay đã và đang “bào mòn” mạnh vào lợi nhuận của Cienco 4. Năm 2011, Cienco 4 phải trả tới 179 tỷ đồng tiền lãi, gấp 1,2 lần chi phí quản lý DN này (152 tỷ đồng), chiếm quá nửa lợi nhuận bán hàng và cung cấp dịch vụ (319 tỷ đồng). 

 

Do “vung tay quá trán”, việc áp đặt mức phí đối với các phương tiện cơ giới khi qua cầu Bến Thủy 1 và Bến Thủy 2 phải chăng là “cứu cánh” của Cienco 4?

 

Việc Cienco 4 để tỉ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu cao như vậy đã đặt ra câu hỏi: Cienco4 đã nghiêm túc thực hiện quy định được nêu tại điều 3, thông tư 242/2009/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 30/12/2009 hay chưa? (DN 100% vốn nhà nước chỉ được huy động vốn vay không vượt quá 3 lần vốn điều lệ (vốn chủ sở hữu) đối với công ty có hội đồng quản trị, và không quá vốn điều lệ đối với công ty không có hội đồng quản trị). Yêu cầu giới hạn tỉ lệ nợ vay tiếp tục được Chính phủ nhấn mạnh trong Nghị định 71/2013/NĐ-CP và Nghị định 206/2013/NĐ-CP.

Việc Cienco 4 đặt ra mức phí quá cao đối các loại phương tiện khi đi qua cầu Bến Thủy 1 và Bến Thủy 2 phải chăng là một kiểu “giật gấu, vá vai” nhằm sớm lấp đầy khoản nợ đầu tư do một thời đã “vung tay quá trán”? 

Cũng theo nguồn tin từ bạn đọc, trong khi người lao động có mức lương thấp lại không được trả kịp thời, không được nộp tiền BHXH đúng kỳ hạn, thì cán bộ lãnh đạo của các công ty con cũng như Cienco 4 lại giàu lên nhanh trông thấy. Phải chăng, lợi ích nhóm đang thao túng Tổng Công ty một thời được coi là điển hình tiên tiến này?