Tại hội nghị, đại diện tới từ ngân hàng Ngoại thương Việt Nam nêu lên 3 vướng mắc.

Thứ nhất, theo Nghị quyết 42 về xử lý nợ, khi chuyển quyền sở hữu bất động sản là tài sản bảo đảm được xử lý, Nghị quyết 42 cho phép tiền thu được xử lý thu nợ trước khi thực hiện các nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, quy định ngành thuế lại buộc chủ tài sản phải thực hiện nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân trước khi thực hiện nghĩa vụ nợ. Trong khi đó, khách hàng đã bị xử lý tài sản bảo đảm cơ bản không còn khả năng tài chính để thực hiện nghĩa vụ thuế. Khúc mắc này dẫn đến việc xử lý nợ theo Nghị quyết 42 không đạt mong muốn. Do đó, Vietcombank đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tháo gỡ vướng mắc cho ngân hàng.

Đại diện phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phát biểu tại sự kiện.

Thứ hai, Vietcombank đề nghị Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể về thuế giá trị gia tăng đối với L/C. Đại diện Vietcombank cho biết vừa rồi Tổng cục Thuế có văn bản yêu cầu cơ quan thuế các địa phương hướng dẫn NHTM rà soát các khoản thu liên quan L/C để xác định nghĩa vụ thuế. Theo cơ quan thuế, L/C là hình thức thanh toán nên các khoản phí phải chịu thuế giá trị gia tăng. Trong khi, các ngân hàng cho rằng L/C là cam kết của ngân hàng thương mại về việc thanh toán cho người bán. Do đó, L/C về bản chất là khoản tín dụng. Ngân hàng đề nghị có hướng dẫn cụ thể để xác định khoản phí nào chịu thuế, khoản phí nào không chịu thuế. Vấn đề này có tác động đến cả các doanh nghiệp.

Thứ ba, Nghị định 126/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 5/12/2020 tới đây có tại Điều 30 quy định về việc ngân hàng thương mại cung cấp thông tin tài khoản thanh toán theo yêu cầu của cơ quan thuế. Việc này phải thực hiện trong vòng 90 ngày kể từ ngày Nghị định có hiệu lực. Với đặc thù ngân hàng thương mại có khối lượng khách hàng rất lớn, hàng chục triệu tài khoản ở khắp các chi nhánh, để tạo thuận lợi khi thực hiện, Vietcombank đề nghị cơ quan thuế hướng dẫn cách thức, đầu mối cung cấp thông tin.

Tương tự, đối với quy định ngân hàng thương mại có nghĩa vụ khấu trừ thuế tại nguồn đối với các giao dịch điện tử, các ngân hàng thương mại chỉ là đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán, không có thông tin để xác định khoản nào của khách hàng liên quan đến nghĩa vụ thuế cần khấu trừ. Do đó, các ngân hàng cần được hướng dẫn cụ thể để thực hiện.

Trả lời các kiến nghị này, ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, đối với thuế thu nhập cá nhân của người có tài sản bảo đảm bị xử lý, Chính phủ đã họp với Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước. Từ năm 2017, Chính phủ đã có văn bản yêu cầu Ngân hàng Nhà nước quán triệt với các ngân hàng về việc ngân hàng và khách hàng thỏa thuận về các nghĩa vụ thuế. Cho tới nay, chưa có quy định nào về miễn thuế thu nhập cá nhân trong trường hợp xử lý tài sản bảo đảm. Với định hướng bảo đảm lợi ích cá nhân của người yếu thế, việc xử lý theo hướng yêu cầu phải nộp thuế thu nhập cá nhân trước khi giải quyết nghĩa vụ nợ.

Về L/C, Khoản 15 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng có quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán trong đó có L/C.  Khi là dịch vụ thanh toán, theo Luật thuế Giá trị gia tăng, Tổng cục thuế đã hướng dẫn thực hiện. Đây là vướng mắc được Hiệp hội Ngân hàng và các ngân hàng thương mại phản ánh lên Ngân hàng Nhà nước cho rằng thư tín dụng có 2 phần gồm phần thanh toán và có phần tín dụng. Cơ quan thuế đã có văn bản trình Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn rõ trường hợp nào là cấp tín dụng, trường hợp nào là thanh toán qua tài khoản trên cơ sở đó các ngân hàng thương mại thực hiện theo Luật thuế giá trị gia tăng.

Liên quan Nghị định 126, ông Đặng Ngọc Minh cho biết sắp tới cơ quan thuế sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước ban hành quy trình, quy chế thực hiện việc cung cấp dữ liệu tài khoản khách hàng. Về khấu trừ thuế đối với các cá nhân thanh toán ra ngoài cho nền tảng số, đây là nghĩa vụ mới của các ngân hàng thương mại. Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản trao đổi với Tổng cục Thuế; thời gian tới, sẽ có hướng dẫn cụ thể.

Trong phần đối thoại tại hội nghị, nhiều doanh nghiệp đã đặt câu hỏi và kiến nghị đại diện ngành thuế, hải quan trả lời và hướng dẫn thực hiện các quy định trong lĩnh vực này.  Trực tiếp điều hành phần đối thoại, Thứ trưởng Vũ Thị Mai khuyến khích DN nên đặt câu hỏi, nêu vấn đề vướng mắc với tinh thần cởi mở, thẳng thắn. Nếu những vướng mắc liên quan đến những vấn đề cụ thể, điều chỉnh bởi nhiều chính sách quản lý, cơ quan hải quan và cơ quan thuế có thể ghi nhận kiến nghị của DN và trực tiếp trao đổi, tháo gỡ cho DN ngay sau hội nghị đối thoại.