Hòn La (Quảng Bình): Cần sớm đầu tư cầu cảng để ngư dân cập bến

​Diện mạo về một KKT trọng điểm
KKT Hòn La nằm ở phía Bắc huyện Quảng Trạch, bao gồm diện tích đảo và biển; phía Bắc giáp tỉnh Hà Tĩnh; phía Nam giáp xã Quảng Thọ; phía Tây giáp các xã Quảng Kim, Quảng Châu, Quảng Tiên, Quảng Lưu, Quảng Phương và Quảng Long; phía Đông giáp biển Đông. Đây là khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực, gồm: công nghiệp - cảng biển - thương mại - dịch vụ - du lịch - đô thị và nông lâm ngư nghiệp.

Cảng Hòn La do TCty CP Dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam đầu tư

Cấu trúc phát triển không gian của KKT Hòn La được định hướng theo 03 trục giao thông chính, gồm: Quốc lộ 1A, đường phía Tây và đường ven biển. Khu vực phát triển sinh thái nông nghiệp công nghệ cao và phát triển du lịch được bố trí phía Nam sông Roòn. Các khu vực đồi núi cao để phát triển trồng rừng và sinh thái lâm nghiệp.

Cảng Hòn La có quy mô 133ha gắn với KCN cảng biển 613,5ha (thuộc xã Quảng Đông), năm 2006 đã hoàn thành giải phóng mặt bằng. Đến nay, đã có 5 nhà đầu tư triển khai dự án tại đây.

Từ QL1A đi về cảng biển Hòn La chỉ khoảng 3km, đường khá đẹp. Phía Nam con đường này là văn phòng đại diện của các cơ quan: Ban Quản lý KCN Quảng Bình, Cảng vụ, Hải Quan… Các Văn phòng đại diện được xây dựng khá đẹp.

Ông Võ Quang Đạt- Chủ tịch UBND xã Quảng Đông cho biết: ngày 22/11/2016, UBND tỉnh Quảng Bình đã phê duyệt quy hoạch phân khu xây dựng cảng biển nước sâu Hòn La. Đây là cảng tổng hợp địa phương loại II và là cảng trung chuyển hàng hóa và xăng dầu của nước bạn Lào và khu vực đông bắc Thái Lan. Mục tiêu đến 2030 Cảng Hòn La sẽ tiếp nhận 5,7 - 6,6 triệu tấn hàng hóa qua cảng/năm.

Cảng cá do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình đầu tư tại KCN Hòn La, đang tạm ngừng khai thác để nâng cấp.

Bến đậu tàu, thuyền do người dân đầu tư, là nơi trú ẩn của ngư dân sau mỗi lần ra khơi, vào lộng.

Theo lộ trình, đến năm 2020 cảng Hòn La sẽ được đầu tư để đón tàu chuyên dùng trọng tải 20.000 - 50.000 DWT, tương ứng, lượng hàng hóa qua cảng đạt từ 3,3 - 3,8 triệu tấn/năm. Bến xăng dầu tiếp nhận được tàu dầu có trọng tải 20.000 - 50.000 DWT và hệ thống kho cảng.

Hiện tại, cảng Hòn La đã đón tàu trọng tải 30.000 DWT cập cảng. Đến năm 2030, cảng Hòn La sẽ đón được tàu 70.000 DWT cập cảng.

Theo ông Đạt, sau khi bàn giao đất cho KKT Hòn La, xã Quảng Đông chỉ còn 70,72ha đất sản xuất lúa, 30ha ha đất trồng lạc và 26ha đất rau màu. Trong khi đó, tính đến thời điểm này, xã Quảng Đông có 5.360 nhân khẩu/1.539 hộ. Trong số 2.930 nhân khẩu nằm trong độ tuổi lao động, nghề đánh bắt thủy hải sản với 193 tàu, thuyền chỉ mới giải quyết được 383 người. 5 nhà máy của KKT mới giải quyết được khoảng 400 lao động. Có 150 lao động phải tìm hướng đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Số còn lại, vẫn trong tình trạng chưa có việc làm. Thu nhập bình quân đầu người năm 2016 của xã Quảng Đông chỉ mới đạt 1,9 triệu đồng/tháng.

Cần một bến neo đậu tàu thuyền cho ngư dân
Theo ông Đạt, cầu cảng Hòn La đang được đầu tư, chủ yếu phục vụ các tàu lớn cho hoạt động thương mại chính ngạch. Do vậy, 193 tàu thuyền của ngư dân xã Quảng Đông mỗi lần ra khơi, vào lộng không biết neo đậu nơi nào.

Tại cảng Hòn La, trước đây, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã đầu tư 1 cầu cảng phục vụ cho bà con ngư dân địa phương sau mỗi lần đi biển về cập bến và các tàu của ngư dân nơi khác vào bán hải sản, tiếp tế hậu cần nghề cá, trú tránh bão, gió. Tuy nhiên, do cầu cảng thiết kế chưa đúng kỹ thuật nên mỗi khi gió lớn, các tàu vẫn không dám neo đậu.

Chủ “bến lậu” cam kết: sẽ bàn giao mặt bằng vô điều kiện khi Ban quản lý KCN cảng biển Hòn La thu hồi để mở rộng dự án.

Xuất phát từ nguyện vọng và nhu cầu thực tế của ngư dân địa phương, tháng 2/2016, một số hộ dân địa phương đã tự phát đầu tư một bãi neo đậu tàu, thuyền gần cầu cảng thương mại chính ngạch. Tuy nhiên, sau khi đầu tư xong thì sự cố môi trường biển xảy ra, 193 tàu, thuyền ngưng hoạt động. bài đậu vắng tanh, vắng ngắt. Mãi đến tháng 10/2016, khi môi trường biển đã trở lại ổn định, hoạt động đánh bắt thủy hải sản sôi động trở lại. Theo đó, bãi neo đậu tàu, thuyền tự phát này đã trở thành nơi bán hải sản, tiếp tế lương thực, dầu, nước đá của ngư dân, góp phần giải quyết việc làm cho khoảng 70 lao động địa phương với nhu nhập mỗi ngày khoảng 300 ngàn từ công việc bốc vác hàng hóa.

Tuy nhiên, để đảm bảo quy hoạch và kế hoạch đầu tư khu cảng biển Hòn La không bị phá vỡ hoặc ảnh hưởng, những hộ dân tự phát đầu tư bãi neo đậu tàu, thuyền này đã làm cam kết với chính quyền địa phương và Ban Quản lý KCN, Cảng vụ, là sẽ tự nguyện bàn giao mặt bằng khi nhà nước thu hồi mà không yêu cầu bồi thường, đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực bến, đảm bảo công tác phòng chống cháy nổ, không chèn ép giá dịch vụ đối với các ngư dân.

Ngư dân cần lắm một cầu cảng an toàn, thuận tiện sau mỗi chuyến ra biển dài ngày.

Ông Đạt chia sẻ: “Nếu nói về lý, bến đậu tàu thuyền cho ngư dân ở cảng Hòn La hiện nay là trái phép, nhưng xét nhu cầu của người dân, về thực tế thì rất cần thiết. Nếu đình chỉ hoạt động của bãi neo đậu này thì ngư dân Quảng Đông sẽ không biết neo đậu nơi nào?”
Trao đổi băn khoăn này với phóng viên, ông Đậu Minh Ngọc- Bí thư Huyện ủy và ông Phan Ngọc Duy- Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch cho rằng, cần phải tạo điều kiện cho ngư dân tiếp tục bám biển sau sự cố về môi trường vừa qua. Nếu ngư dân của huyện Quảng Trạch phải neo đậu tàu, thuyền ở nơi khác, trước hết là khổ cho dân, thiệt hại cho dân, do vậy hơn ai hết, ngư dân rất cần một bến đậu ngay tại cảng biển của quê mình.