Mua bán tài sản bằng tiền mặt đầy rủi ro

Ảnh minh họa

Theo quy định thì chỉ những bất động sản có Giấy chứng nhận quyền sử dụng ( sổ đỏ, sổ hồng) thì mới được mua bán hợp pháp, tuy nhiên khi có hợp đồng mua nhà chưa ra sổ vẫn có thể mua bán theo dạng hợp đồng ủy quyền. 

Các ngân hàng từ lâu đã có dịch vụ trung gian thanh toán mua bán nhà đất và tài sản lớn: Bên mua phải gửi tiền vào tài khoản trung gian do Ngân hàng quản lý, Bên bán có trách nhiệm ký toàn bộ giấy tờ bán cho bên mua, khi bên trung gian làm ra sổ cho bên mua thì bên bán mới được Ngân hàng giải ngân tiền bán nhà. Thủ tục này đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, giảm thiểu rủi ro tranh chấp, hai bên trả cho ngân hàng một khoản phí nhất định, ở nước ngoài mua bán nhà bắt buộc phải qua các bước này và rủi ro gần như bằng 0 nhưng rất hiếm có giao dịch. 

Tuy nhiên ở nước ta phổ biến vẫn mua bán bằng tiền mặt ngay tại Phòng công chứng hoặc chuyển tên sổ tiết kiệm, một số trường hợp còn thanh toán bằng vàng hoặc Đô la Mỹ là thói quen của người dân mặc dù số tiền giao dịch một tỷ hoặc hàng trăm tỷ cũng vậy, họ chỉ làm hợp đồng bằng 5-10% để giảm thuế thu nhập, tiết kiệm chút tiền nhưng người mua hoặc người bán gặp khá nhiều rủi ro như một số trường hợp sau:

Ca sỹ Quang Hà bán nhà và tin tưởng ký toàn bộ công chứng cho bên mua sau đó nhận va ly tiền toàn báo cũ mới tá hỏa báo công an, và cũng mất nhiều thời gian không dám đề cập tiền bạc anh mới đòi lại được căn nhà.

Một đại gia( không tiện nêu tên) mua căn nhà mặt phố giá 12 tỷ quận Ba Đình, giá thị trường phải 15 tỷ, sau khi anh đặt cọc và đến ngày công chứng bên bán đòi chuyển tên sổ tiết kiệm mới ký anh đã chuyển đủ 12 tỷ, khi vào Phòng công chứng bên bán giàn cảnh mấy anh chị em con cái đến đòi chia tiền, không vì vậy cho tiến hành công chứng. Phải mất vài năm sau bên mua mới đòi lại được và cũng khá tốn kém.

Đã có nhiều trường hợp giá thỏa thuận căn nhà 2 tỷ khi công chứng làm 400 triệu, bên bán ký xong hết vì tin bên mua, bên mua mang đúng 400 triệu đưa bên bán và cầm giấy tờ về dẫn đến tranh chấp kéo dài, mất công mất việc và tốn kém thời gian. 

Mặt khác nếu cứ để người dân cầm tiền tỷ chạy đi mua bán sẽ tăng nguy cơ cướp giật, nền kinh tế tiền mặt sẽ kéo lùi lộ trình phát triển trở thành Quốc gia tiên tiến.

 

Để người dân bỏ thói quen trên phải có chính sách phù hợp như : Bắt buộc mua bán nhà cửa, ô tô phải qua Ngân hàng, quy định này đã được dự thảo nhiều lần từ năm 2013 và các Ngân hàng đã có chi nhánh khắp các Thành phố, thị trấn rất tiện để hỗ trợ dịch vụ nhưng chưa thể thực hiện vì rất nhiều lý do: phổ biến nhất là người dân trốn thuế thu nhập cá nhân, lòng tin vào ngân hàng suy giảm sau nhiều vụ nhân viên Ngân hàng chiếm đoạt tiền gửi của khách,cán bộ mua nhà không muốn công khai tài sản … Một mặt cơ quan thuế cũng phải thường xuyên cập nhật biểu thuế sát thị trường để hạn chế việc thông đồng trốn thuế qua giao dịch tiền mặt.

Nếu làm được các việc đó chắc chắn việc giao dịch mua bán bằng tiền mặt sẽ hạn chế dùng tiền mặt giảm rủi ro, giảm số vụ tranh chấp dân sự gây quá tải cho Tòa dân sự, xây dựng nền tài chính dần minh bạch, Nhà nước nắm được tài sản trong dân, phát triển dịch vụ ngân hàng rộng khắp trên cả nước.