Ngôi Chùa cổ nhất miền Trung Việt Nam

2016-06-07 15:00:08 0 Bình luận

HOANHAP.VN - Cách trung tâm huyện Lệ Thủy chừng 3km, cách Quốc lộ 1A 3km hiện còn lưu dấu một ngôi chùa cổ: chùa Hoằng Phúc - một trong số ít chùa cổ của vùng đất Thuận Hóa xưa. Ngôi chùa đã có niên đại hơn 700 năm về trước, đươc xem là ngôi chùa cổ nhất Miền Trung Việt Nam, có niên đại trước chùa Thiên Mụ (cách đây 400 năm) ở vùng đất thuộc thôn Thuận Trạch, xã Mai Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình.

Hoằng Phúc là một trong những ngôi chùa cổ nhất miền Trung, Chùa được tạo dựng cách đây trên 700 năm, chùa tọa lạc trên một vùng đất cao ráo, rộng chừng 10.000m2 thuộc thôn Thuận Trạch, xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy. Năm 1301, Phật hoàng Trần Nhân Tông đã ghé thăm và cầu phước đức cho dân lành, lúc đó Hoằng Phúc có tên là Am Tri Kiến. Năm 1716, chúa Nguyễn Phúc Chu cho đặt tên chùa là Kính Thiên Tự. Năm 1821, vua Minh Mạng trong chuyến ngự giá Bắc tuần, ghé thăm chùa và cho đổi tên là Hoằng Phúc Tự, tục danh chùa Trạm hay chùa Quan.

Quang cảnh nhìn từ một góc của chùa Hoằng Phúc (Ảnh: Internet)

Chùa từng là nơi nuôi dưỡng, che giấu cán bộ hoạt động cách mạng. Năm 1968, khi Mỹ oanh tạc ra miền Bắc, ngôi chùa đã bị trúng bom và đổ sụp hoàn toàn. Đến năm 1977, người dân nơi đây cùng các cơ quan chức năng cùng nhau lượm lặt những gì còn sót lại và dựng nên cái am nhưng những báu vật của chùa thì đã thất lạc và mất gần hết, may mắn là chùa vẫn còn giữ được bức hoành phi do chúa Nguyễn Phúc Chu ban và cái chuông đồng hơn 200 năm tuổi. Đây được coi là hai báu vật quý giá nhất của ngôi chùa cùng với 17 di vật còn lại như: mõ, tượng Phật, lư hương, đế đèn, bình hoa, tòa sen… Trải qua thời gian, tưởng chừng như những giá trị đó đã bị lãng quên nhưng vào ngày 1/6/2010, UBND Tỉnh Quảng Bình đã ban hành quyết định xếp hạng chùa Hoằng Phúc là di tích cấp tỉnh và vận động quyên góp trùng tu lại ngôi chùa này. Đây là một tín hiệu vui cho người dân Lệ Thủy nói riêng và Quảng Bình nói chung.

Cổng chùa cổ còn sót lại… (Ảnh: Internet)

Qua những tài liệu nghiên cứu được thì kiến trúc ngôi chùa này rất đặc biệt. Về mặt kiến trúc, ngôi chùa đặc biệt ở chỗ nó không mang nét kiến trúc Trung Hoa mà được thiết kế theo kiểu nhà rường cổ của người Việt khi xưa. Phía trước chùa là một cái giếng nước, một ao sen, một cây cổ thụ toả bóng mát cho toàn bộ ngôi chùa. Dù ngày nay, tất cả đã không còn nguyên vẹn nhưng dấu tích xưa vẫn còn sót lại là đôi cột trụ trong am tự, chiếc giếng cổ phía trước lối vào và gốc sanh già có tuổi đời không dưới 400 năm.

Ngày 30/11/2014, công trình phục dựng chùa Hoằng Phúc do UBND huyện Lệ Thủy làm chủ đầu tư với tổng số vốn hơn 50 tỷ đồng từ đóng góp của cá nhân và các doanh nghiệp, nhà hảo tâm và phật tử trong cả nước. Chùa Hoằng Phúc được phục dựng, tôn tạo theo hướng chính và giữ nguyên trạng chùa cũ, theo lối chùa cổ thời nhà Trần, gồm: Tam quan ngoại, Tam quan nội, Tháp Phật, Tam bảo chùa. Toàn bộ lối lên xuống, sân chùa, đường tản bộ được xây dựng bằng các vật liệu truyền thống như đá xanh Thanh Hóa, gạch đất nung Bát Tràng, gạch hoa gốm tạo nên một tổng thể di tích trang nghiêm, thuần Việt. Tường rào khuôn viên chùa và lan can hoa gốm thấp ngăn chia không gian sân vườn, hồ nước. Trong quá trình tôn tạo, đơn vị thiết kế và thi công đã giữ nguyên trạng cổng cổ chùa Hoằng Phúc với 2 gốc sanh ôm phủ đầy vẻ trang nghiêm và cổ kính. Những cây cổ thụ, cây xanh được trồng hợp lý, tạo không gian xanh phù hợp với kiến trúc, phong thủy của chùa.

Ngày 16/1/2016, chùa đã được làm lễ khánh hạ. Chùa được Giáo hội Phật giáo Myanmar tặng viên xá lợi của Phật tổ Thích Ca Mâu Ni từ chùa Vàng Shwedagon (Yangon, Myanmar). Nhân dịp khánh hạ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao bằng Di tích Quốc gia Việt Nam.

Đại diện Bộ VH-TT&DL trao Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia chùa Hoằng Phúc cho tỉnh Quảng Bình. (Ảnh: Internet)

Khu di tích lịch sử chùa Hoằng Phúc sau khi được phục dựng, tôn tạo sẽ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, giữ gìn truyền thống bản sắc văn hóa quê hương. Đồng thời nêu cao lòng từ bi hướng thiện trong sinh hoạt cộng đồng trong nhân dân nói chung và của các phật tử xa gần nói riêng. Từ lâu, bản thân những người đi chùa, là đến với Phật giáo để thể hiện “cái tâm” hướng Phật, hướng thiện để mong cho cuộc sống được yên lành, quê hương, đất nước được yên ổn, phồn vinh. Vì vậy, khi nghe một tiếng chuông chùa vang lên thì trong tâm chúng ta thanh tịnh, yên bình đến kì lạ… Xưa kia, tiếng chuông chùa Hoằng Phúc (dân gian thường gọi là chùa Trạm) hôm sớm ngân nga đã truyền vào huyết quản người dân trong làng, với hai câu ca dao mà ai cũng biết: Tận trời chuông Trạm kêu xa/Thấu về Hạc Hải, băng qua nhà Hồ.

Phật Ngọc hòa bình thế giới tại chùa Hoằng Phúc. (Ảnh: DL)

Sau khi hoàn thành, chùa Hoằng Phúc đã được đánh giá cao về các phương diện, mỹ thuật, kiến trúc, cảnh quan, trở thành một trong những ngôi chùa có giá trị lịch sử văn hóa, xứng đáng là di tích lịch sử cấp quốc gia. Với quê hương Quảng Bình đã có thêm một công trình mang giá trị lịch sử tâm linh, với du lịch Quảng Bình có thêm điểm đến hấp dẫn trong hệ thống tham quan du lịch.

Ngày 26/3 vừa qua, chùa Hoằng Phúc vinh dự đón Phật Ngọc hòa bình thế giới về đây, đây không chỉ là vinh dự của chùa Hoằng Phúc mà còn là của cả tỉnh Quảng Bình. Cũng nhân sự kiện này là cơ hội cho Lệ Thủy - Quảng Bình quảng bá hình ảnh du lịch cũng như con người thân thiện, mến khách.

Công trình chùa Hoằng Phúc do UBND huyện Lệ Thủy làm chủ đầu tư với sự tài trợ chính của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Đơn vị tư vấn thiết kế là Công ty TNHH Tư vấn thiết kế và xây dựng công trình văn hóa Tâm Việt. Đơn vị thi công chính là Tập đoàn Trường Thịnh. Sau 12 tháng thi công, công trình đã hoàn thành với chất lượng cao, quy mô hoành tráng. Toàn bộ di tích được xây dựng theo đúng không gian, bố cục và kiến trúc của chùa Việt truyền thống. Hướng chính của chùa được giữ nguyên trạng.

Tạp chí điện tử Hoà Nhập, cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và NKT Việt Nam, liên tục cập nhật thông tin liên quan về lĩnh vực kinh doanh của Thương binh và Người khuyết tật như: Đầu tư, kinh doanh, thương mại, dịch vụ, bất động sản, sức khỏe. Ngoài ra, Tạp chí cũng xin giới thiệu tới độc giả những bài viết về chính sách cho người có công, tấm gương thương binh, người khuyết tật vượt khó, doanh nhân thương binh, người khuyết tật tiêu biểu, doanh nghiệp của thương binh và người khuyết tật. Kính mời độc giả đón đọc. Mọi ý kiến đóng góp và chia sẻ xin liên hệ qua email tapchihoanhap@gmail.com.