Thêm hai cựu du kích Quỳnh Hồng là liệt sĩ

Dù đã ở tuổi 93, nhưng cụ Nguyễn Đỗ Khay ở thôn Mỹ Cụ xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ tỉnh Thái Bình vẫn minh mẫn và nhớ được nhiều sự kiện của làng xã quê hương, nhớ về những đội viên du kích Lạc Hồng xưa (nay là Quỳnh Hồng) kiên cường đánh giặc giữ làng. Cụ Khay kể lại từ cuối năm 1946 nhân dân Quỳnh Hồng đã sẵn sàng chặt hạ đóng góp hàng trăm cây xoan, cây tre, cây cau để cắm kè trên Sông Luộc ngăn chặn tàu chiến của giặc Pháp. Từ những năm 1949, 1950 Quỳnh Hồng triển khai rào làng kháng chiến, những chiến hào, hầm hố, ụ tác chiến được nhân dân và du kích đắp nhiều trên các trục đường 216, 217 các làng kháng chiến Lương - Mỹ Cụ, Quỳnh Ngọc, La Vân được hình thành theo thế liên hoàn. Quỳnh Hồng như thiên la địa võng chờ giặc Pháp đến là tiêu diệt.

Tháng 2 năm 1950 Thực dân Pháp từ Hưng Yên mở trận càn Tô Nô đánh chiếm sang Thái Bình, quân dân Quỳnh Hồng vừa lo đánh giặc giữ làng vừa xây dựng lực lượng, đối phó với tề gian, phản động. Có những thời điểm chi bộ Đảng và lực lượng du kích xã Quỳnh Hồng phải bật đất rời làng vì thế giặc mạnh, vì tay sai của giặc Pháp lục sục bắt bớ cán bộ du kích của ta. Theo lời cụ Khay “Làng kháng chiến Quỳnh Hồng không lui một bước” ở đâu có dân là có Đảng, bằng các hình thức hợp pháp, bất hợp pháp chi bộ Đảng và lực lượng du kích Quỳnh Hồng vẫn lớn mạnh, du kích Quỳnh Hồng vẫn gài chông, gài mìn, phối hợp với bộ đội chủ lực tổ chức các trận chống càn, các trận đánh chặn giặc Pháp và tay sai khi chúng tiến hành càn quét quê hương. Khi nhắc về sự hy sinh của hai đội viên du kích Nguyễn Danh Tẩy và Vũ Đăng Hỹ, khóe mắt cựu du kích Nguyễn Đỗ Khay nhòa lệ, cụ Khay bảo gần bảy mươi năm rồi cụ Tẩy cụ Hỹ mới được Nhà nước ghi công.

Các cựu du kích đánh Pháp của xã Quỳnh Hồng cùng thời như Nguyễn Văn Quyên, Đoàn Vũ Viện, Nguyễn Đỗ Súy, Nguyễn Huy Ru, Vũ Công Viện sau khi để lại lời xác nhận gửi cơ quan chức năng về trường hợp hy sinh của cựu du kích Nguyễn Danh Tẩy và Vũ Đăng Hỹ đã lần lượt quy tiên trên mười năm nay, hồ sơ đề nghị suy tôn liệt sỹ cho cụ Tẩy và cụ Hỹ địa phương cũng đã hoàn tất hơn mười năm rồi, cụ Tẩy, cụ Hỹ là du kích thật, người làm chứng thật cùng hàng chục văn bản, chữ ký và con dấu thật và đến nay sự hy sinh của du kích Nguyễn Danh Tẩy và Vũ Đăng Hỹ mới sáng tỏ.

Cụ Nguyễn Đỗ Khay thôn Mỹ Cụ xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ tỉnh Thái Bình (người ngồi bên trái)

Lật tìm các tài liệu các trang hồ sơ đề nghị xác nhận người có công diện tồn đọng sau kháng chiến chống thực dân Pháp của xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ về trường hợp hy sinh đối với cựu du kích Nguyễn Danh Tẩy và Vũ Đăng Hỹ, kèm theo lời xác nhận của cựu du kích Nguyễn Đỗ Khay ngày 15/10/1950 giặc Pháp tại bốt Quỳnh Côi mở trận càn vào thôn Mỹ Cụ, xã Quỳnh Hồng, đội du kích thôn Mỹ Cụ dưới sự chỉ huy của thôn đội phó Nguyễn Văn Quyên đã chiến đấu kiên cường, chống trả quân Pháp. Song do lực lượng không cân sức, trung đội du kích đã rút quân ra cánh đồng Ghép chân đê Nam Hà tiếp tục chiến đấu, trong lúc chiến đấu ông Nguyễn Danh Tẩy đã bị trúng đạn hy sinh. Ông Nguyễn Danh Tẩy được xác định hy sinh trong trường hợp chiến đấu bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh Quốc gia, quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 17, Nghị định 31/2013/NĐ - CP của Chính Phủ. Về trường hợp hy sinh của cựu du kích Vũ Đăng Hỹ được ghi nhận như sau ông Vũ Đăng Hỹ và ông Nguyễn Đỗ Khay cùng trung đội du kích.

Ngày 19/1/1953 trong lúc đang làm nhiệm vụ chuẩn bị bếp nấu ăn tiếp tế cho bộ đội chủ lực Đại đoàn 320 tại nhà cụ Quản Hằng thì bị máy bay của giặc Pháp ném bom ở ba làng Lương Cụ, Mỹ Cụ và Quỳnh Ngọc, ông Vũ Đăng Hỹ bị trúng bom hy sinh tại chỗ. Ông Vũ Đăng Hỹ được xác định hy sinh trong trường hợp trực tiếp phục vụ chiến đấu quy định tại điểm b, khoản 1, điều 17, Nghị định 31/2013/NĐ - CP của Chính phủ. Ngày 28 tháng 1 năm 2019, UBND tỉnh Thái Bình có tờ trình số 19/TTr - UBND tỉnh do Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Lĩnh ký trình Thủ tướng Chính phủ và Bộ LĐTBXH về việc đề nghị xác nhận liệt sỹ và cấp bằng Tổ quốc ghi công cho 6 trường hợp của tỉnh Thái Bình trong đó có hai cựu du kích kháng chiến chống thực dân Pháp xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Phụ là Nguyễn Danh Tẩy và Vũ Đăng Hỹ.

Cánh đồng Ghép nơi cách đây 69 năm ngày 15/10/1950 cựu du kích Nguyễn Danh Tẩy hy sinh dấu tích chiến tranh chỉ còn trong ký ức của lão du kích Nguyễn Đỗ Khay. Dưới gốc cây Lộc Vừng nhà cụ Quản Hằng nơi cựu du kích Vũ Đăng Hỹ hy sinh bây giờ lớp trẻ cũng sẽ được nghe kể lại về truyền thống quê hương Quỳnh Hồng những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp, nhà cụ Quản Hằng là cơ sở chuẩn bị hậu cần tiếp tế cho bộ đội chủ lực đánh giặc, cây Lộc Vừng dẫu không còn nữa nhưng vẫn được ghi lại vì có cựu du kích Vũ Đăng Hỹ hy sinh cạnh gốc Lộc Vừng ngày 19/1/1953. Kỷ niệm 72 năm ngày thương binh liệt sỹ 27/7/1947 – 27/7/2019 xã Quỳnh Hồng huyện Quỳnh Phụ tỉnh Thái Bình có thêm hai cựu du kích kháng chiến chống Pháp được suy tôn là liệt sỹ.