Tháng 2/2020, ông Nguyễn Duy Phổ ngụ  khối 14, phường Quỳnh Xuân (TX. Hoàng Mai, Nghệ An) trở về từ Campuchia sau 42 năm gia đình nhận giáy báo tử.

Theo người thân, tháng 3/1978 ông Phổ theo tiếng gọi Tổ quốc lên đường nhập ngũ. Đến năm 1981, gia đình ông Phổ nhận được giấy báo tử, báo tin ông đã hy sinh ở chiến trường Campuchia. Song nhờ sự giúp đỡ của bà Châu Bích Huệ - một người phụ nữ ở An Giang, ông Nguyễn Duy Phổ đã tìm được về quê hương, đoàn tụ với gia đình.

Ông Phổ hiện đang sống nhờ vào sự đùm bọc của các anh em trong nhà (Ảnh: Báo Nghệ An)

Chia ly hơn nửa thế kỷ, ngày tháng đoàn viên dĩ nhiên rất vui và hạnh phúc song, người  lính cụ Hồ vẫn đau đáu nỗi niềm riêng. Thứ nhất, ông muốn xin các em hỗ trợ một ít tiền để sang Campuchia chữa bệnh cho vợ, đón vợ về cùng.Và khó khăn hơn, khi mà ông  không có một thứ giấy tờ nào, không có nhà cửa cũng như kế sinh nhai để có thể nuôi nổi bản thân. Vết thương  trên đầu của ông mấy chục năm nay vẫn đau nhức, trái gió, trở trời lại hành hạ khiến sức khỏe ông suy giảm, không lao động nặng nhọc được.

Những đơn xin gửi đến các cấp chính quyền để được xét duyệt, xác nhận chế độ thương binh cho ông Phổ (Ảnh: Báo Nghệ An)

Theo Ban CHQS thị xã Hoàng Mai và chính quyền địa phương, họ đã hướng dẫn  người nhà ông Nguyễn Duy Phổ thực hiện thủ tục cấp chứng minh thư nhân dân, nhập quốc tịch cho thân nhân của mình.
Tuy nhiên, việc phiên dịch từ tiếng Campuchia sang tiếng Việt để làm chứng minh nhân dân cho ông Phổ gặp khó khăn, bởi phải gửi giấy tờ ra Hà Nội hoặc Thành phố Hồ Chí Minh mới có thể làm được. 
Cộng vào đó, ảnh hưởng của dịch Covid-19 kéo dài, Nghệ An hầu như phong tỏa nhiều địa phương nên tiến độ làm giấy tờ, thủ tục bị trì hoãn.

Đến tháng 9/2021, thủ tục cấp chứng minh nhân dân cho ông Nguyễn Duy Phổ mới được hoàn tất. Nhưng đến nay đã gần 2 năm, ông Phổ vẫn chưa được công nhận là thương binh.

Ban Chỉ huy Quân sự xã Quỳnh Xuân bàn giao hồ sơ cho gia đình ông Phổ để chờ hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách theo nghị định mới (Ảnh: Báo Nghệ An)

Trung tá Hồ Xuân Tiến - Chính trị viên phó Ban CHQS thị xã Hoàng Mai giải thích về vấn đề nêu trên của ông Phổ, thừa nhận các thủ tục, hồ sơ của ông Nguyễn Duy Phổ chưa được thực hiện, lý do chủ yếu do giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19. Đến tháng 8/2021, mọi thủ tục giấy tờ theo quy định hiện hành mới thực hiện xong. Nhưng vẫn còn 2 điểm vướng mắc chưa thể hoàn thiện bởi:

Thông tin khai báo về “đơn vị khi bị thương” của ông Nguyễn Duy Phổ không đồng nhất với thông tin “đơn vị khi hy sinh” tại “Hồ sơ liệt sỹ” được lưu giữ tại Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh; Còn “thông tin về đơn vị chiến đấu của ông Nguyễn Duy Phổ muốn xác minh, giải mã thì cần phải chờ cấp quân khu thực hiện.

Tuy nhiên, hiện nay Bộ CHQS tỉnh và các cấp liên quan tạm thời dừng tiếp nhận hồ sơ giải quyết chế độ, chính sách do đang chờ Nghị định mới của Chính phủ. Tương tự ông Phố, câu chuyện tìm về quê hương của ông Phạm Văn Bình ở xã Kỳ Sơn huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) cũng khiến mọi người thương cảm. Năm 2018, ông Bình từ Campuchia trở về quê nhà trong sự ngỡ ngàng của gia đình, chòm xóm. Sau khi đoàn tụ với gia đình ở Việt Nam, ông Bình vẫn chờ đợi để được cấp các thủ tục, chính sách liên quan. Ước  nguyện của ông  là có  một ngôi nhà của chính mình để đón vợ và con ở Campuchia về Việt Nam.