Hà Giang trùng điệp và hùng vĩ

Tháng Bảy năm nay tôi được đặt chân đến Hà Giang - mảnh đất nơi địa đầu Tổ quốc - cùng với Lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và NKT Việt Nam, đồng nghiệp và các doanh nghiệp hảo tâm trong một chuyến đi vô cùng ý nghĩa đến Nghĩa trang Quốc gia Vị Xuyên để tri ân các Anh hùng Liệt sỹ; đến với đồng bào Mông để chia sẻ khó khăn với họ sau trận lũ kinh hoàng cuối tháng 6 vừa qua.

Trước chuyến đi, tôi đã nghĩ đến những miền đất mới mà lần đầu tiên tôi đến, đến những khoảnh khắc thiêng liêng cầm trên tay nén tâm nhang nhớ về các Anh hùng Liệt sỹ; tưởng tượng được niềm vui từ những gương mặt đồng bào Mông nơi đây để biết rằng mình sống có ý nghĩa và tình người hơn.

4 giờ 45 phút ngày 18/7/2018 xe bắt đầu chuyển bánh cho hành trình đến với Hà Giang 3 ngày, hai đêm. Đến với xã Cán Tỷ đã quá giờ trưa. Đoàn dừng chân một quán nhỏ ven đường ăn vội bữa cơm đạm bạc để đủ sức cho cuộc hành trình tiếp theo.

Những thuở ruộng bậc thang thật huyền diệu, đẹp mắt

Vừa đến UBND xã Cán Tỷ chúng tôi đã bắt tay ngay vào việc sắp xếp quà tặng để buổi trao tặng có thể diễn ra nhanh chóng và thuận lợi. Với hơn 200 suất quà gồm các chủng loại, tôi thực sự rất ngạc nhiên với số lượng và chất lượng quà tặng mà các nhà hảo tâm mang đến. Đó là món quà vô cùng ý nghĩa và thiết thực đối với đồng bào Mông ở nơi đây nhất là sau sự tàn phá của trận lũ. Chưa đến giờ trao quà nhưng bà con đã đến từ rất sớm, có vẻ họ rất vui khi biết được tin này. Từ cụ già đến những đứa trẻ trên gương mặt ai nấy đều thể hiện sự chờ mong, trông ngóng. Họ còn chưa nói sõi tiếng kinh. Nhưng thật đáng yêu và quý trọng làm sao! Họ đã khuất phục được thiên nhiên khắc nghiệt và sống hồn nhiên như không biết kham khổ là gì. Trong họ có một sức sống mãnh liệt để thích ứng với thiên nhiên mà tôi không thể nào hiểu được.

Nụ cười hồn nhiên của các trẻ thơ khi được nhận quà.

Từ giã Quản Bạ, chúng tôi leo đèo Cán Tỷ để đến Đồng Văn. Tối hôm đó Đoàn chúng tôi đã có dịp giao lưu và trú chân tại Đồn biên phòng Đồng Văn. Được tiếp xúc với những người lính nơi biên cương Tổ quốc thật vui và ấm cúng.

Tôi thầm hỏi, với núi non hiểm trở, cheo leo, vách đá dựng đứng họ sống như thế nào trong khung cảnh hoang sơ hiểm trở đó? Mùa đông họ sẽ ra sao tôi không dám nghĩ đến khi có những thân hình co ro trong giá lạnh? Một dân tộc sống trên một vùng đất lạ lùng, núi đá vây quanh, đục núi để trồng lúa mà văn minh không thể sánh bằng!

Đồng Văn - chỉ nghe tên thôi đã thấy lôi cuốn bởi nơi đây là điểm đánh dấu cực Bắc của Tổ quốc - nơi Cột cờ Lũng Cú đứng sừng sững hiên ngang, lá cờ tung bay phấp phới trên dải Cao nguyên đá hùng vĩ mà đất trời ban tặng. Sáng hôm sau, đoàn chúng tôi lại tiếp tục cuộc hành trình đến với đỉnh Lũng Cú. Đứng trên đỉnh Lũng Cú tôi cảm nhận được nét đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên, nơi có hồ nước như mắt Rồng diễm lệ, dọi bóng kiêu sa của núi rừng, tạo thành bức kỳ họa có một không hai ở Đồng Văn.

Cột cờ Lũng Cú - Nơi địa đầu Tổ quốc

Tạm biệt Lũng Cú, đoàn chúng tôi lại tiếp tục leo đèo dưới cơn mưa phùn rả rích để ghé thăm Dinh thự của vua Mèo hay còn gọi là Dinh thự họ Vương tọa lạc trong một thung lũng thuộc địa bàn xã Xà Phìn, huyện Đồng Văn, Hà Giang. Toàn bộ dinh thự vua Mèo có diện tích gần 3.000 m2, được khởi công vào năm 1919 và hoàn thành vào 9 năm sau đó tức 1928. Quá trình xây dựng tốn 15 vạn đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương 150 tỷ đồng ngày nay. Vào ngày 23 tháng 7 năm 1993, Khu dinh thự đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp vào hạng di tích quốc gia.

Dinh thự họ Vương cũng lùi lại sau lưng để chúng tôi trở về với thành phố Hà Giang chuẩn bị cho một công việc không thể thiếu của chuyến hành trình đó là Dâng hương cho các Anh hùng Liệt sỹ tại Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên. Trong khoảnh khắc trời đất thanh tĩnh, mây lãng đãng trôi, trời trong xanh vời vợi, mỗi thành viên trong đoàn chúng tôi tay cầm nắm nhang nghi ngút khói chia nhau đi từng phần mộ với lòng thành kính tri ân “thắp một nén nhang nhớ người nằm dưới mộ”... Rời Nghĩa trang Liệt sỹ Vị Xuyên chúng tôi cảm thấy ấm lòng và thanh thản khi đã làm được một việc hết sức ý nghĩa để tỏ lòng biết ơn đối với các thế hệ cha anh đã hy sinh nơi biên giới Tây Bắc. Trong lòng cầu mong các anh hãy yên nghỉ an vui dưới lòng đất mẹ, Tổ quốc hôm nay đã có chúng tôi - những người con của dòng máu Lạc Hồng.

Đến với Hà Giang mấy ngày tôi cảm nhận được Hà Giang đẹp từ hòn đất, hòn đá, cành cây, hoa dại - kể cả là “hoa xuyến chi” cũng đẹp, quả thông ở Yên Minh, những buổi sáng sương mù mịt giăng khắp lối, những buổi tối sương bay là là trên đầu, đẹp đến những dãy núi trùng điệp ngợp hồn, những con đèo, con dốc, khúc cua quanh co, và cả Mã Pí Lèng hùng vĩ, Nho Quế xanh ngăn ngắt, có cả cái đẹp đến từ những khuôn mặt lấm lem, thơ ngây của mấy em nhỏ bắt gặp trên đường, những cô gái Lô Lô, cô gái Mông… váy xòe sặc sỡ, mắt trong veo, lúng liếng.

Hà Giang với tôi là trùng điệp, hùng vĩ, là bát ngát, bao la. Ngắm qua làn sương mờ ảo, ấy vậy mà, núi non Hà Giang vẫn trùng điệp và hùng vĩ không tưởng. Những dãy núi chìm lẫn vào sương, mơ màng. Những thị trấn nhỏ nhỏ, xinh xinh khi đứng từ trên cao nhìn xuống, ẩn mình trong sương, ngủ yên. Núi tiếp núi, sông nối sông, suối liền suối. Núi non xanh, nước sông xanh.

Hà Giang với tôi còn là những đường lên núi, xuống núi quanh co, là con đèo uốn lượn duyên dáng. Hà Giang còn là dòng sông Miên, sông Lô xanh ngắt, là dòng sông Nho Quế xa xa, uốn lượn gầm gào trong sương trắng.

Nhìn dòng sông nước chảy lững lờ, những đám khói đốt nương bay lên từ những ruộng bậc thang, thơm ngai ngái, và khoan khoái, nhìn những khóm tre xanh xanh tự bao giờ kia, liệu có ai có thể không nhớ đến quê nhà?

Đoàn chụp ảnh lưu niệm với các cán bộ, chiến sĩ Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng tại Nghĩa trang Vị Xuyên

Khung cảnh kỳ diệu như những bức tranh phi thực, núi tai mèo cao lởm chởm, mây trắng, thảo nguyên… hiện ra trùng trùng điệp điệp chạy như đèn cù trước mặt tôi, cảm giác nhỏ bé giữa bao la trời đất thật kỳ diệu. Khi xe lên trên cao nhìn xuống thì con đèo nhỏ một đường chỉ như ai đã dùng phấn trắng để vẽ nét quanh co, tôi rùng mình ôi chao mình vừa đi trên con đường li ti nguy hiểm ấy hay sao!? Nhưng ôi, thần tiên đang vỡ òa trước mắt tôi một khung cảnh đất trời phi thực, tôi sững sờ… mênh mông bên dưới là trùng trùng những ngọn núi cùng làng mạc êm đềm nép mình vào những cánh đồng xanh.

Có một Hà Giang đẹp như thế! Nơi đây mây núi ruộng đồng giao hòa tạo nên nhất thể uyên nguyên. Từ trên đỉnh cao của núi khi xuống đến lũng sâu thì mới thấy cái khác biệt của thế giới trên núi cao kia với chốn lũng sâu ngút ngàn những ruộng bậc thang xanh mướt hay những ruộng cải vàng óng dưới ánh mặt trời.

Quên làm sao được những cánh đồng cải vàng bất tận trải dài khắp thung lũng Sủng Là hay chợ Sà Phìn hiu hắt chiều đông. Quên làm sao được những con đường đèo uốn lượn như những dải lụa tuyệt đẹp hay những quãng đổ đèo ôm cua tay áo. Quên làm sao được bóng dáng của những người phụ nữ H'Mông trĩu nặng gùi củi trên vai, thoăn thoắt những bước đi nhanh hơn cả màn đêm nơi núi rừng khi bóng chiều tà đã phủ thẫm những vách đá tai mèo sừng sững, hình ảnh những đứa trẻ con mặt mày lấm lem, nước mũi ròng ròng, cởi truồng hoặc chân đất chơi bên vệ đường, những bàn tay nhỏ xinh giơ lên vẫy chào bạn, những ánh mắt lấm lét khi gặp người lạ và ngây thơ rụt rè khi được cho quà. Quên làm sao được những tút rượu ngô thơm phức ấm lòng du khách mà người dân tộc gọi đó là những bông hoa ngô của núi rừng bên cạnh những nồi thắng cố bốc khói nghi ngút ở những góc chợ phiên cuối năm.
Có một Hà Giang đẹp như thế ngày tôi đến…