Chỉ tính riêng 3 tuần đầu của tháng 11/2015, có tới gần 30 bệnh nhân đang có thai hoặc liên quan đến thai sản phải nằm điều trị nội trú vì sốt xuất huyết Dengue (SXHD) và gần như ngày nào cũng có 1, 2 ca SXHD là bà bầu đến khám và nhập viện tại Khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai.

TS. Đỗ Duy Cường đang thăm khám cho thai phụ mắc sốt xuất huyết.

Nhiều thai phụ nhập viện vì sốt xuất huyết

Theo TS.BS Đỗ Duy Cường, Phó trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai, tuy thời tiết trở lạnh nhưng số bệnh nhân mắc SXHD chưa hề có dấu hiệu thuyên giảm. Đặc biệt, số bệnh nhân nhập viện do SXHD là thai phụ có chiều hướng gia tăng. Chỉ tính riêng 3 tuần đầu của tháng 11/2015, có tới gần 30 bệnh nhân đang có thai hoặc liên quan đến thai sản phải nằm điều trị nội trú vì SXHD, gần như ngày nào cũng có 1, 2 ca SXHD là bà bầu đến khám và nhập viện tại khoa.

Chị N.T.H, 34 tuổi (trú tại Đống Đa, Hà Nội) đang mang thai tháng thứ 3 nhưng chị phải nhập viện điều trị do sốt cao liên tục 3 ngày không dứt, toàn thân đau mỏi và xuất hiện chấm xuất huyết dưới da. Xét nghiệm virus Dengue cho kết quả dương tính, tiểu cầu có lúc hạ thấp còn 7 G/L. Rất may mắn, sau 5 ngày điều trị và theo dõi sát sao, đến ngày 24/11/2015, tình trạng của bệnh nhân N.T.H đã tiến triển theo hướng khả quan. Xét nghiệm cho thấy tiểu cầu của bệnh nhân đã tăng dần và qua mức nguy hiểm. Ngày 26/11/2015, bệnh nhân N.T.H đã được xuất viện, cả mẹ và thai nhi đều được an toàn.

Trường hợp khác nguy hiểm hơn là bệnh nhân P.T.M.H, 31 tuổi (trú tại Ba Đình, Hà Nội). Chị M.H nhập viện ngày 19/11/2015 trong tình trạng toàn thân phù to, có các mảng, nốt xuất huyết dưới da, ra máu âm đạo, khó thở, sốt cao 39,5 độ C. Xét nghiệm cho thấy tiểu cầu hạ còn 24 G/L, protein niệu dương tính (5 g/l), albumin máu giảm, huyết sắc tố trong máu giảm nặng còn 72 g/L. Theo TS. Cường, đây là ca bệnh SXHD nặng nhất từ đầu mùa dịch tới nay trên một sản phụ tiền sản giật, sau mổ thai đẻ non sinh đôi đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai.

Sau 1 tuần điều trị tích cực tại Khoa Truyền nhiễm, được truyền máu 2 lần, mỗi lần 700 ml khối hồng cầu, bù albumin, lợi tiểu và hội chẩn với các chuyên khoa liên quan (sản, thận, huyết học,…), đến ngày 26/11/2015 tình trạng của bệnh nhân H .đã khá lên và qua giai đoạn nguy kịch. Bệnh nhân không còn ra máu âm đạo, tỉnh táo, đỡ phù. Xét nghiệm cho thấy tiểu cầu đã tăng lên 169 G/L, các chỉ số sinh hóa, huyết học đã trở về bình thường.
Dễ sảy thai, thai chết lưu vì mẹ mắc sốt xuất huyết

Theo BS. Nguyễn Quang Tuấn, Trưởng khoa Truyền nhiễm, nếu thai phụ bị SXHD thì cả mẹ và thai nhi đều có thể bị đe dọa đến tính mạng vì bệnh khó điều trị hơn so với người bình thường. Phụ nữ mang thai những tháng đầu bị SXHD có thể dẫn đến sảy thai, thai chết lưu. Đặc biệt, tình trạng tiểu cầu hạ có thể dẫn đến đẻ non và gây ra các biến chứng nặng như chảy máu khó cầm, rau bong non, tiền sản giật… dễ gây tử vong cho cả mẹ và thai nhi.

Với phụ nữ mang thai, việc giảm số lượng hoặc chức năng của tiểu cầu rất nguy hiểm bởi tình trạng chảy máu và rối loạn đông máu, tổn thương gan thận, xuất huyết não, phù phổi,.. có thể xảy ra, đặc biệt là lúc sinh nở. Ngoài ra, những bé sinh ra từ bà mẹ tiểu cầu hạ có thể bị thiếu hụt tiểu cầu trong những ngày đầu, thậm chí vài tuần sau sinh.
 
“Điều trị bệnh nói chung và SXH nói riêng cho phụ nữ mang thai thường rất khó khăn. Cần phải theo dõi chặt chẽ tại các cơ sở y tế có đầy đủ các chuyên khoa khác cùng phối hợp như sản, huyết học, hồi sức,... để xử trí kịp thời khi có biến chứng xảy ra. Trong quá trình điều trị, thận trọng trong việc chỉ định dùng thuốc (truyền dịch, truyền máu, thuốc hạ sốt, kháng sinh,…) vì ảnh hưởng của nó đối với thai. Ngay các thuốc có thể chỉ định dễ dàng cho bệnh nhân khác thì khi thai phụ muốn sử dụng vẫn phải có sự đồng ý của bác sĩ truyền nhiễm và bác sĩ sản khoa sau khi đã cân nhắc rất kỹ”- BS. Tuấn cho hay. 

Để phòng bệnh SXH, nhất là với bà mẹ mang thai, các bác sĩ khuyến cáo chị em nên mặc quần áo dài, chân đi tất, ngủ màn tuyệt đối, thoa kem để tránh muỗi đốt, dùng hương muỗi, bình xịt muỗi,… để đuổi và diệt muỗi. Các vật dụng đựng nước sạch dùng trong sinh hoạt nên được che đậy tránh muỗi đẻ trứng và nên thay nước hàng tuần để diệt lăng quăng. Không để nước đọng ở các nơi như lốp xe hỏng, vỏ dừa, chai lọ, ao tù, cống rãnh. Nên tích cực tham gia và vận động mọi người cùng tham gia vệ sinh môi trường ở nơi mình đang sinh sống để góp phần phòng tránh SXHD.