Một số giải pháp thực tế giải quyết thách thức trong việc tiếp cận việc làm của người khuyết tật
Việc làm không chỉ giúp NKT tự chủ về mặt tài chính mà còn mang đến cho họ cơ hội hòa nhập, khẳng định giá trị bản thân và đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của xã hội. Nhận thức rõ điều này, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã thể hiện quyết tâm bảo vệ và thúc đẩy quyền của NKT thông qua Luật NKT năm 2010, một văn bản pháp lý mang tính nhân văn sâu sắc, cam kết bảo vệ quyền làm việc, học tập và sinh hoạt của NKT. Chính sách này nhằm xây dựng một xã hội không phân biệt đối xử, trong đó mọi công dân, bất kể hoàn cảnh cá nhân, đều có thể tiếp cận và hưởng lợi từ những thành quả phát triển của đất nước.
Tuy nhiên, trong bối cảnh thực tiễn, NKT vẫn phải đối mặt với rất nhiều rào cản trên con đường tìm kiếm và duy trì việc làm. Những rào cản này xuất phát từ sự kỳ thị và định kiến xã hội kéo dài, khiến cho NKT thường bị đánh giá thấp và không nhận được sự ủng hộ đúng mực từ các nhà tuyển dụng. Bên cạnh đó, những hạn chế trong hệ thống giáo dục và đào tạo nghề, cũng như việc thiếu thốn các cơ sở hạ tầng và dịch vụ công cộng phù hợp, càng làm cho hành trình tiếp cận việc làm của NKT trở nên gian nan. Thực tế cho thấy, các yếu tố này không chỉ phản ánh sự bất cập về vật chất mà còn là hệ quả của những hạn chế trong nhận thức xã hội về vai trò và tiềm năng của NKT, từ đó đặt ra yêu cầu cấp bách phải có những thay đổi mạnh mẽ và đồng bộ trong chính sách và hành động từ mọi phía.
Việc làm nhân viên văn phòng dành cho NKT. (Ảnh minh họa)
Thách thức trong việc tiếp cận việc làm của NKT
Thứ nhất, sự phân biệt và rào cản xã hội
Theo báo cáo năm 2023 của Tổng cục Thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 7 triệu NKT, trong đó gần 60% thuộc độ tuổi lao động. Tuy nhiên, tỷ lệ NKT thực sự tham gia vào thị trường lao động chỉ chiếm khoảng 35%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ lao động chung của cả nước, gần 76%. Điều này cho thấy một thực trạng đáng suy ngẫm về cơ hội bình đẳng trong tiếp cận việc làm của NKT. Những con số này không đơn thuần phản ánh sự chênh lệch về lao động mà còn đặt ra vấn đề về sự kỳ thị, định kiến và quan điểm chưa đúng đắn của xã hội đối với năng lực và giá trị của NKT trong lao động.
Một số nghiên cứu xã hội học đã chỉ ra rằng, nhiều nhà tuyển dụng vẫn có xu hướng đánh giá thấp khả năng làm việc của NKT, xem họ như một gánh nặng tiềm ẩn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Định kiến này xuất phát từ quan niệm lỗi thời rằng NKT sẽ gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu công việc hoặc sẽ cần những hỗ trợ đặc biệt, gây ra chi phí cho doanh nghiệp. Hơn nữa, việc thiếu sự hiểu biết và công nhận đúng mức đối với những đóng góp tiềm năng của NKT đã làm cho nhiều nhà tuyển dụng bỏ qua nguồn nhân lực đầy tiềm năng này. Chính sự kỳ thị và đánh giá thiếu khách quan đó không chỉ gây bất lợi cho NKT trong việc tiếp cận việc làm mà còn làm suy giảm sự đa dạng và khả năng sáng tạo trong nguồn lực lao động của quốc gia.
Thực tế, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, NKT nếu được tạo điều kiện làm việc công bằng có thể thể hiện sự kiên trì, sáng tạo và cống hiến không kém so với những người lao động khác. Thế nhưng, những đánh giá thiếu khách quan, cùng với những định kiến ăn sâu vào suy nghĩ xã hội, đã khiến cho phần lớn NKT không có cơ hội chứng tỏ khả năng và đóng góp của mình. Điều này không chỉ là sự mất mát cá nhân cho họ mà còn là thiệt hại cho nền kinh tế và xã hội khi nguồn nhân lực tiềm năng không được phát huy đúng mức. Việc tạo điều kiện để NKT được hòa nhập và tham gia vào thị trường lao động không chỉ là vấn đề quyền lợi cá nhân mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội trong việc thúc đẩy một nền kinh tế công bằng, đa dạng và bền vững.
Thứ hai, hạn chế về giáo dục và đào tạo
Giáo dục luôn được coi là nền tảng quan trọng giúp NKT phát triển khả năng cá nhân và tạo tiền đề để họ hòa nhập, tham gia tích cực vào thị trường lao động. Thông qua giáo dục và đào tạo, NKT có cơ hội trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để vượt qua rào cản, đồng thời khẳng định giá trị bản thân và đóng góp cho xã hội. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy tỷ lệ NKT tiếp cận các chương trình đào tạo nghề vẫn ở mức rất thấp. Theo thống kê, chỉ có khoảng 15% NKT được tham gia các chương trình đào tạo nghề, và phần lớn chỉ là các chương trình cơ bản, ngắn hạn, mang tính chất đào tạo sơ đẳng. Điều này đồng nghĩa với việc NKT ít có cơ hội để phát triển những kỹ năng chuyên môn sâu hay những kiến thức kỹ thuật cao, là những yếu tố ngày càng trở nên thiết yếu trong nền kinh tế hiện đại.
Trong khi đó, các ngành nghề đòi hỏi kỹ năng chuyên sâu, như công nghệ thông tin, kỹ thuật chế tạo hay dịch vụ cao cấp, vẫn chưa có chương trình đào tạo phù hợp dành riêng cho NKT. Hệ quả là họ bị giới hạn trong một số ít nghề nghiệp có yêu cầu thấp, ít cơ hội cạnh tranh trong thị trường lao động. Đáng chú ý hơn, các trung tâm đào tạo nghề cho NKT hiện nay vẫn áp dụng giáo trình và phương pháp giảng dạy còn thiếu tính linh hoạt, chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu cá nhân hóa và không hỗ trợ đầy đủ để phát triển tối đa năng lực của người học. Phương pháp giảng dạy, cơ sở vật chất và công nghệ hỗ trợ, vốn là những yếu tố quan trọng trong giáo dục nghề nghiệp, lại chưa được điều chỉnh phù hợp với những yêu cầu đặc thù của NKT.
Sự thiếu hụt các chương trình đào tạo nghề bài bản và phù hợp không chỉ hạn chế cơ hội phát triển của cá nhân NKT mà còn làm mất đi nguồn nhân lực có thể đóng góp vào nhiều lĩnh vực quan trọng của xã hội. Để khắc phục tình trạng này, cần có những chính sách đột phá trong phát triển giáo dục nghề nghiệp dành riêng cho NKT, bao gồm việc xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu, điều chỉnh giáo trình phù hợp với từng nhóm khuyết tật cụ thể, và áp dụng phương pháp giảng dạy linh hoạt, thực tế hơn. Chỉ khi đó, giáo dục nghề nghiệp mới thực sự là nền tảng để NKT phát huy hết tiềm năng của mình, không chỉ giúp họ hội nhập thị trường lao động mà còn khẳng định vai trò của họ trong sự phát triển bền vững của xã hội.
Thứ ba, khó khăn trong di chuyển và cơ sở hạ tầng
Di chuyển và tiếp cận không gian làm việc là một trong những thách thức lớn đối với NKT, ảnh hưởng sâu sắc đến khả năng tham gia vào thị trường lao động và các hoạt động xã hội của họ. Theo thống kê của Bộ Giao thông Vận tải năm 2023, chỉ khoảng 5% các cơ sở hạ tầng giao thông công cộng ở Việt Nam có trang bị phương tiện và thiết kế phù hợp với nhu cầu của NKT. Con số khiêm tốn này cho thấy một thực trạng đáng lo ngại: hầu hết các tuyến giao thông công cộng - bao gồm xe buýt, tàu hỏa và các nhà ga - đều chưa đáp ứng yêu cầu tiếp cận cơ bản cho NKT, khiến cho việc di chuyển của họ trở nên vô cùng khó khăn và tốn kém.
Không chỉ trong lĩnh vực giao thông, nhiều cơ sở làm việc và các tòa nhà công cộng cũng chưa được thiết kế thân thiện với NKT. Phần lớn các nơi làm việc hiện nay thiếu các tiện ích cần thiết như lối đi riêng, thang máy, phòng vệ sinh chuyên dụng, hay các công cụ hỗ trợ khác để đảm bảo sự thuận tiện cho NKT trong việc tiếp cận và di chuyển. Những yếu tố này không chỉ gây khó khăn trong việc duy trì công việc mà còn là rào cản lớn đối với NKT khi muốn tham gia vào nhiều lĩnh vực lao động đòi hỏi tính cơ động cao, như dịch vụ, sản xuất, hay bán hàng. Sự thiếu hụt trong cơ sở vật chất thân thiện với NKT tạo ra những bất lợi kép: một mặt, nó làm giảm sự đa dạng trong lực lượng lao động; mặt khác, nó làm suy giảm hiệu quả kinh tế khi một phần lực lượng lao động tiềm năng không thể cống hiến và phát huy năng lực.
Việc cải thiện hạ tầng và phương tiện giao thông công cộng, đồng thời xây dựng những nơi làm việc thân thiện với NKT, là một nhiệm vụ cấp thiết. Điều này đòi hỏi sự đầu tư không chỉ về mặt vật chất mà còn cả về nhận thức và chính sách từ phía Nhà nước và các doanh nghiệp. Một hệ thống giao thông và cơ sở hạ tầng làm việc thân thiện với NKT không chỉ giúp họ dễ dàng hơn trong việc di chuyển và tiếp cận nơi làm việc mà còn góp phần xây dựng một xã hội bao trùm, nơi mọi cá nhân, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng đều có quyền tham gia và đóng góp. Đây không chỉ là trách nhiệm của mỗi cơ quan, doanh nghiệp mà còn là sự thể hiện của một xã hội phát triển bền vững và công bằng.
Thứ tư, thiếu chính sách hỗ trợ hiệu quả từ phía doanh nghiệp
Mặc dù Luật NKT đã quy định rõ các chính sách khuyến khích doanh nghiệp tuyển dụng NKT và tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong môi trường làm việc, nhưng việc triển khai trên thực tế vẫn còn nhiều hạn chế. Theo khảo sát của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, chỉ có khoảng 20% doanh nghiệp thực hiện chính sách hỗ trợ NKT thông qua các biện pháp cụ thể như xây dựng cơ sở vật chất phù hợp, cung cấp trang thiết bị hỗ trợ, hay áp dụng các quy định về thời gian làm việc linh hoạt. Ngược lại, phần lớn các doanh nghiệp chưa triển khai chính sách này vì nhiều lý do khác nhau, trong đó nổi bật là vấn đề chi phí. Nhiều doanh nghiệp cho rằng việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đạt chuẩn cho NKT, như lối đi riêng, thang máy, phòng vệ sinh và trang thiết bị hỗ trợ, đòi hỏi chi phí cao và không mang lại lợi ích trực tiếp.
Kết quả là NKT thường phải làm việc trong những điều kiện không thuận lợi, thiếu các tiện ích cơ bản để đáp ứng nhu cầu của họ, khiến khả năng duy trì việc làm bị hạn chế. Việc thiếu một môi trường làm việc thân thiện không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất lao động mà còn gây khó khăn trong việc hòa nhập và phát huy năng lực. Điều này không chỉ làm mất đi cơ hội cống hiến của NKT mà còn gây ra sự lãng phí nguồn nhân lực quý giá cho xã hội. Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, việc không tạo điều kiện làm việc phù hợp cho NKT đồng nghĩa với việc ngăn chặn họ tiếp cận các cơ hội nghề nghiệp bình đẳng và phát triển bản thân.
Do đó, để thúc đẩy việc thực thi các quy định của Luật NKT, cần có các chính sách hỗ trợ tài chính rõ ràng, đồng thời gia tăng nhận thức của doanh nghiệp về lợi ích lâu dài khi xây dựng môi trường làm việc hòa nhập và bao trùm. Việc này không chỉ giúp NKT phát huy hết tiềm năng mà còn mang lại hình ảnh tích cực và bền vững cho các doanh nghiệp trong xã hội. Chính quyền và các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc giám sát, hỗ trợ và động viên các doanh nghiệp áp dụng chính sách nhân văn này, từ đó tạo ra một lực lượng lao động đa dạng, gắn kết, góp phần vào sự phát triển toàn diện của đất nước.
Đánh giá về tính hiệu quả của các chính sách hiện hành
Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng nhằm thúc đẩy cơ hội việc làm cho NKT, bao gồm hỗ trợ đào tạo nghề, ưu đãi thuế cho doanh nghiệp có chính sách tuyển dụng NKT, và xây dựng hạ tầng công cộng thân thiện. Những chính sách này phản ánh quyết tâm của Nhà nước trong việc xây dựng một xã hội bao trùm, tạo điều kiện để NKT có thể phát triển năng lực và đóng góp cho cộng đồng. Tuy nhiên, hiệu quả thực tiễn vẫn chưa đạt được kết quả như mong đợi.
Mặc dù Nhà nước đã hỗ trợ một phần kinh phí cho các chương trình đào tạo nghề cho NKT, song các chương trình này vẫn còn nhiều hạn chế về nội dung và phương pháp giảng dạy, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Các khóa đào tạo thường chỉ dừng lại ở những kỹ năng cơ bản, thiếu đi các chương trình chuyên sâu để NKT có thể nâng cao tay nghề hoặc làm việc trong các lĩnh vực đòi hỏi kỹ năng cao. Thực trạng này đã khiến NKT gặp khó khăn khi cạnh tranh với các ứng viên khác và ít có cơ hội tiếp cận các vị trí công việc ổn định, có thu nhập cao.
Đồng thời, mặc dù chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp tuyển dụng NKT đã được ban hành, nhưng phần lớn doanh nghiệp vẫn chưa tích cực hưởng ứng. Nguyên nhân là do sự thiếu hiểu biết về các chính sách hỗ trợ này hoặc do các thủ tục hành chính phức tạp, khiến nhiều doanh nghiệp ngại tiếp cận và thực hiện. Một số doanh nghiệp thậm chí không nhận thức được rằng việc tạo điều kiện làm việc cho NKT không chỉ mang lại lợi ích về mặt thuế mà còn giúp xây dựng hình ảnh xã hội tích cực, góp phần tạo ra môi trường làm việc đa dạng và sáng tạo.
Trên thực tế, để các chính sách hỗ trợ NKT đạt được hiệu quả thực chất, cần thiết có sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền và cải cách thủ tục hành chính. Chính phủ cũng cần nâng cao tính thực tiễn của các chương trình đào tạo nghề, đảm bảo NKT có cơ hội tiếp cận với những kiến thức và kỹ năng phù hợp, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động hiện đại. Như vậy, việc triển khai các chính sách sẽ không chỉ mang lại lợi ích cho NKT mà còn đóng góp vào sự phát triển toàn diện, bền vững của nền kinh tế - xã hội.
Nhiều cơ hội việc làm cho NKT. (Ảnh minh họa)
Đề xuất các giải pháp thực tế
Một là, cải thiện chính sách hỗ trợ đào tạo và tuyển dụng
Cải thiện chính sách hỗ trợ đào tạo và tuyển dụng NKT là một yếu tố then chốt để mở rộng cơ hội việc làm và giúp NKT hòa nhập mạnh mẽ hơn vào thị trường lao động. Chính phủ cần xem xét việc tăng cường các ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính trực tiếp cho các doanh nghiệp có chính sách tuyển dụng và đào tạo NKT, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào quá trình tạo dựng một môi trường làm việc bao trùm. Những ưu đãi này không chỉ giảm bớt gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp mà còn khẳng định cam kết của Nhà nước đối với việc bảo vệ và thúc đẩy quyền lợi của NKT trong lĩnh vực lao động. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, Chính phủ cần phải đảm bảo rằng các thủ tục hành chính liên quan đến việc hưởng các ưu đãi này đơn giản, minh bạch và dễ tiếp cận, tránh tình trạng cản trở doanh nghiệp tham gia.
Bên cạnh đó, việc phát triển các chương trình đào tạo nghề linh hoạt, đáp ứng nhu cầu đa dạng của NKT là vô cùng cần thiết. Các chương trình này không chỉ dừng lại ở những kỹ năng nghề cơ bản mà cần phải tập trung vào các kỹ năng công nghệ, kỹ năng mềm và các ngành nghề đòi hỏi tay nghề cao, phù hợp với xu hướng phát triển của nền kinh tế số và nền công nghiệp 4.0. Việc chú trọng đào tạo kỹ năng công nghệ là một hướng đi chiến lược, bởi đây là những lĩnh vực có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai và cũng có thể dễ dàng tiếp cận hơn đối với NKT nhờ vào sự phát triển của công nghệ thông tin. Hơn nữa, việc đào tạo kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý thời gian, làm việc nhóm sẽ giúp NKT tự tin hơn khi tham gia vào các công việc đòi hỏi tính sáng tạo và khả năng giao tiếp cao.
Đặc biệt, Chính phủ cần thúc đẩy các hình thức học tập từ xa, nhằm giúp NKT có thể tiếp cận với các chương trình đào tạo mà không bị giới hạn bởi yếu tố địa lý hay cơ sở vật chất. Việc này không chỉ giúp NKT tiết kiệm chi phí và thời gian di chuyển mà còn tạo điều kiện để họ học tập trong môi trường linh hoạt, phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân. Đồng thời, các chương trình học từ xa cũng cần được thiết kế sao cho dễ tiếp cận với tất cả đối tượng NKT, bao gồm những người gặp khó khăn về thị giác, thính giác hay vận động, thông qua việc sử dụng công nghệ hỗ trợ tiên tiến như phần mềm đọc màn hình, thiết bị hỗ trợ nghe và các nền tảng học trực tuyến dễ sử dụng.
Cải thiện chính sách hỗ trợ đào tạo và tuyển dụng không chỉ mang lại lợi ích cho NKT mà còn giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững và công bằng của nền kinh tế xã hội. Chính vì vậy, việc đổi mới và hoàn thiện chính sách hỗ trợ là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ, các cơ quan chức năng và cộng đồng doanh nghiệp, trong đó NKT cần được coi là một nguồn lực quý giá, có thể đóng góp tích cực cho sự phát triển chung của đất nước.
Hai là, xây dựng hạ tầng và môi trường làm việc thân thiện
Xây dựng hạ tầng và môi trường làm việc thân thiện với NKT không chỉ là một yếu tố kỹ thuật mà còn là sự thể hiện rõ ràng cam kết của Nhà nước và xã hội đối với quyền lợi và sự hòa nhập của NKT trong cộng đồng. Đầu tư vào hạ tầng giao thông công cộng thân thiện, cùng với việc tạo dựng môi trường làm việc phù hợp, là những bước đi quan trọng để giảm bớt những rào cản, giúp NKT có thể dễ dàng tiếp cận các cơ hội nghề nghiệp, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội. Việc này không chỉ đảm bảo quyền tiếp cận công bằng, mà còn phản ánh tầm nhìn của một xã hội công bằng, nhân văn, nơi mọi cá nhân đều có cơ hội để cống hiến và phát triển.
Nhà nước có thể đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc thân thiện bằng cách hỗ trợ tài chính cho việc cải tạo, xây dựng cơ sở vật chất phù hợp với nhu cầu của NKT. Việc hỗ trợ này có thể dưới hình thức ưu đãi thuế, cấp vốn vay ưu đãi hoặc hỗ trợ kỹ thuật trong việc thiết kế không gian làm việc linh hoạt và thuận tiện. Mục tiêu là tạo ra một không gian làm việc không chỉ giúp NKT dễ dàng di chuyển, mà còn đáp ứng các nhu cầu đặc thù của họ như thang máy, lối đi riêng, và các thiết bị hỗ trợ đặc biệt. Đồng thời, các công ty cũng cần được đào tạo để hiểu rõ tầm quan trọng của việc phát triển môi trường làm việc bao trùm, qua đó thúc đẩy tinh thần trách nhiệm xã hội và củng cố hình ảnh tích cực của doanh nghiệp.
Hạ tầng giao thông công cộng cũng đóng một vai trò không kém phần quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho NKT. Mặc dù chính phủ đã có những bước tiến trong việc cải thiện cơ sở hạ tầng cho NKT, nhưng hiện nay chỉ có một phần rất nhỏ của hệ thống giao thông công cộng đáp ứng được yêu cầu về tính thân thiện. Các phương tiện công cộng như xe buýt, tàu điện, và các cơ sở hạ tầng phụ trợ như bến xe, nhà ga vẫn còn thiếu sót rất lớn trong việc phục vụ NKT. Chính vì vậy, Nhà nước cần tập trung vào việc phát triển hạ tầng giao thông thân thiện với NKT, từ việc trang bị phương tiện, xây dựng lối đi riêng, đến việc áp dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ di chuyển. Mục tiêu là đảm bảo mọi người, bất kể tình trạng sức khỏe hay khả năng vận động, đều có thể tiếp cận các dịch vụ công cộng và tham gia đầy đủ vào đời sống xã hội.
Khi môi trường làm việc và hạ tầng giao thông được cải thiện, NKT không chỉ được tạo cơ hội bình đẳng trong công việc mà còn có thể tham gia đầy đủ vào các hoạt động xã hội, góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Vì vậy, việc xây dựng hạ tầng và môi trường làm việc thân thiện không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước mà còn là của toàn xã hội, bao gồm các doanh nghiệp, các tổ chức và cộng đồng. Đầu tư vào những lĩnh vực này là một bước đi chiến lược không chỉ mang lại lợi ích cho NKT mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của toàn xã hội, tạo ra một môi trường công bằng và bền vững cho tất cả mọi người.
Ba là, thúc đẩy nhận thức xã hội
Giáo dục và tuyên truyền đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc thay đổi nhận thức xã hội về NKT, từ đó xây dựng một hình ảnh tích cực và đầy đủ về họ trong cộng đồng. Nhận thức xã hội hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều định kiến và sự kỳ thị đối với NKT, khiến họ thường xuyên bị xem nhẹ và thiếu cơ hội trong việc tiếp cận giáo dục, việc làm cũng như các hoạt động xã hội khác. Vì vậy, việc tăng cường các chương trình giáo dục và tuyên truyền về NKT là một nhiệm vụ cần được ưu tiên, không chỉ nhằm nâng cao hiểu biết mà còn tạo dựng một môi trường công bằng, tôn trọng quyền lợi của mọi cá nhân, bất kể họ có khuyết tật hay không.
Các hoạt động truyền thông về những thành tựu đáng kể mà NKT đã đạt được trong các lĩnh vực khác nhau là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để thay đổi nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp. Những câu chuyện thành công của NKT, đặc biệt là trong các ngành nghề kỹ thuật, công nghệ, nghệ thuật, và các lĩnh vực yêu cầu kỹ năng cao, sẽ chứng minh rằng NKT không chỉ có thể tham gia vào thị trường lao động mà còn có thể tạo ra những giá trị lớn lao cho xã hội. Các doanh nghiệp, khi nhận thức được khả năng tiềm tàng của NKT, sẽ có cái nhìn tích cực hơn trong việc tuyển dụng, qua đó không chỉ tạo ra cơ hội việc làm cho họ mà còn góp phần nâng cao năng suất và sáng tạo trong tổ chức.
Hơn nữa, tuyên truyền và giáo dục về NKT không chỉ dừng lại ở việc thay đổi nhận thức của cộng đồng mà còn cần hướng đến việc thay đổi cách thức tiếp cận và đánh giá giá trị của con người. Xã hội phải hiểu rằng giá trị của một người không chỉ được đo bằng thể chất mà còn ở năng lực, trí tuệ và khả năng cống hiến. Chính vì vậy, việc tạo ra những chương trình giáo dục và tuyên truyền thực tế, gắn liền với cuộc sống và nhu cầu của NKT, là cách thức trực tiếp để phá vỡ các rào cản tâm lý và xã hội, giúp họ hòa nhập vào đời sống xã hội một cách tự tin và bình đẳng.
Ngoài ra, việc tổ chức các sự kiện truyền thông, hội thảo, và các hoạt động cộng đồng về chủ đề NKT và những thành tựu của họ cũng cần được khuyến khích và phát triển mạnh mẽ. Những hoạt động này không chỉ giúp NKT tự tin thể hiện khả năng của mình mà còn góp phần truyền cảm hứng cho những người khác, giúp họ nhận thức rõ hơn về khả năng vượt qua khó khăn và đạt được thành công trong cuộc sống. Đồng thời, việc làm này cũng giúp các doanh nghiệp và nhà tuyển dụng có cái nhìn sâu sắc hơn về việc tiếp nhận và tạo điều kiện làm việc cho NKT, qua đó thay đổi thái độ và hành động của họ trong việc xây dựng một môi trường làm việc đa dạng, công bằng và hòa nhập.
Bốn là, phát triển hệ thống hỗ trợ từ xa
Phát triển hệ thống hỗ trợ làm việc từ xa là một giải pháp quan trọng và đột phá trong bối cảnh kinh tế số ngày nay, đặc biệt là đối với NKT. Sự bùng nổ của công nghệ thông tin và các nền tảng làm việc trực tuyến không chỉ tạo ra những cơ hội mới cho mọi người mà còn mở ra một không gian làm việc linh hoạt, dễ tiếp cận và đầy tiềm năng cho NKT. Làm việc từ xa không chỉ giúp NKT vượt qua những hạn chế về di chuyển, mà còn giúp họ phát huy khả năng cá nhân, đồng thời giảm bớt các rào cản xã hội mà họ thường phải đối mặt khi làm việc trực tiếp tại các cơ sở vật chất không thân thiện.
Tuy nhiên, để làm việc từ xa trở thành một lựa chọn thực sự khả thi và bền vững cho NKT, cần có sự đầu tư và phát triển mạnh mẽ từ các doanh nghiệp và cơ quan nhà nước. Chính sách khuyến khích tham gia vào các công việc từ xa là cần thiết để thúc đẩy sự tham gia của NKT vào thị trường lao động. Các cơ quan chức năng cần xây dựng các cơ chế hỗ trợ, bao gồm đào tạo kỹ năng công nghệ số, cung cấp công cụ và phần mềm phù hợp, đồng thời đảm bảo các trang thiết bị cần thiết để NKT có thể làm việc hiệu quả từ xa. Những chính sách này không chỉ tạo ra một cơ hội việc làm bền vững cho NKT mà còn giúp họ duy trì sự độc lập, tăng cường thu nhập và giảm bớt sự phụ thuộc vào hỗ trợ xã hội.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần thay đổi cách tiếp cận trong việc tuyển dụng và quản lý nhân sự, sao cho công việc từ xa trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phát triển của họ. Việc hỗ trợ NKT làm việc từ xa không chỉ có lợi cho chính họ mà còn mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, bởi đây là một trong những cách thức mở rộng thị trường lao động, đồng thời nâng cao tính đa dạng và sáng tạo trong môi trường làm việc. Các tổ chức cần xây dựng môi trường làm việc không biên giới, trong đó NKT có thể đóng góp sức lực và trí tuệ vào quá trình phát triển chung của công ty mà không bị giới hạn bởi các yếu tố ngoại cảnh.
Điều quan trọng là, sự phát triển của hệ thống hỗ trợ từ xa không chỉ là sự thay đổi về mặt hình thức công việc mà còn là một phần của chiến lược xã hội toàn diện, giúp NKT có thể tham gia bình đẳng vào đời sống kinh tế và xã hội. Đây chính là cơ hội để xây dựng một xã hội công bằng và hòa nhập, nơi mà mọi người, bất kể tình trạng sức khỏe hay khả năng vận động, đều có thể đóng góp và phát triển trong môi trường số. Hệ thống làm việc từ xa sẽ không chỉ là một lựa chọn mà là một phần không thể thiếu trong một chiến lược quốc gia về việc làm và hội nhập cho NKT, góp phần tạo ra một nền kinh tế linh hoạt, sáng tạo và bền vững hơn.
Thúc đẩy quyền tiếp cận việc làm cho NKT không chỉ là một nhiệm vụ chính trị và pháp lý, mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, môi trường việc làm mới trở nên công bằng và bền vững cho NKT, giúp họ thực sự hòa nhập và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước./.
Tạp chí điện tử Hoà Nhập, cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và NKT Việt Nam, liên tục cập nhật thông tin liên quan về lĩnh vực kinh doanh của Thương binh và Người khuyết tật như: Đầu tư, kinh doanh, thương mại, dịch vụ, bất động sản, sức khỏe. Ngoài ra, Tạp chí cũng xin giới thiệu tới độc giả những bài viết về chính sách cho người có công, tấm gương thương binh, người khuyết tật vượt khó, doanh nhân thương binh, người khuyết tật tiêu biểu, doanh nghiệp của thương binh và người khuyết tật. Kính mời độc giả đón đọc. Mọi ý kiến đóng góp và chia sẻ xin liên hệ qua email tapchihoanhap@gmail.com.