Từ lâu, cam Vinh đã trở thành một sản phẩm đặc trưng, thương hiệu mạnh của Nghệ An, từng được xuất khẩu đến nhiều nước.

Nhiều hộ gia đình đã giàu lên nhờ trồng cam. Từ năm 2007, chỉ dẫn địa lý cam Vinh được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận với gần 1.700ha, nhưng trên thực tế, hiện có hơn 6.400ha ở nhiều địa bàn với nhiều giống...

Hiện tỉnh quy hoạch vùng cam đến năm 2020 với 8.270ha. Chính sự nổi tiếng của thương hiệu cam Vinh, nên những năm gần đây, hầu hết các hộ trồng cam ở Nghệ An đang “mạnh ai người ấy làm.”

Nguyên do, từ trước tới nay, sản phẩm cam quả trên địa bàn có bao nhiêu bán hết bấy nhiêu; thậm chí có những thời điểm cháy hàng. Điển hình như năm trước, thời điểm gần Tết Nguyên đán, một kg cam Vinh bán tại vườn với giá từ 100.000-120.000 đồng/kg mà không đủ hàng để bán.

Thực tế cho thấy quy mô các hộ trồng cam ở các địa phương Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn, Tân Kỳ, Anh Sơn, Con Cuông, Yên Thành, Hưng Nguyên, Nghi Lộc, Thanh Chương, thị xã Thái Hòa còn nhỏ, chưa hình thành được nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã trồng và kinh doanh cam.

Mạng lưới tiêu thụ, kinh doanh cam hoàn toàn tự phát, chủ yếu do thương lái trực tiếp thương thảo và thu mua của người dân chứ ít ai quan tâm đến sử dụng tem nhãn. Điều này gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong đấu tranh xử lý việc lạm dụng thương hiệu cam Vinh.

Ở Nghệ An vẫn chưa hình thành thói quen của người tiêu dùng trong việc sử dụng hàng hóa có dán tem nhãn, đặc biệt đối với mặt hàng nông sản, hoa quả như cam quả.

Để nâng cao chuỗi giá trị của cam Vinh trong sự cạnh tranh gay gắt của nhiều sản phẩm cam hiện nay (đặc biệt là sự trà trộn của cam Trung Quốc), ông Nguyễn Giang Hoài, Giám đốc Công ty nông nghiệp công nghệ cao Phủ Quỳ, cho rằng cùng với dán tem, nhãn cho cam, tỉnh cần tổ chức cho các hộ đăng ký và dán tem theo công nghệ truy xuất nguồn gốc sản xuất đến từng vườn bằng điện thoại di động.

Cùng đó, cần quản lý chặt và có những khuyến cáo thường xuyên đối với các hộ trồng cam trong sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, qua đó đảm bảo nâng cao năng suất, chất lượng theo hướng sản phẩm an toàn, ông Hoài kiến nghị.

Ông Nguyễn Xuân Đường, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An, khẳng định các Sở Khoa học và Công nghệ, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương và các huyện cần vào cuộc tích cực với doanh nghiệp, hợp tác xã, người trồng cam để tiếp tục ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật về giống, tưới, quy trình kỹ thuật chăm, bón, áp dụng mô hình VietGap để đảm bảo và nâng cao năng suất, chất lượng, chuỗi giá trị gia tăng của quả cam.

Công tác bảo quản sau thu hoạch và các sản phẩm được hình thành từ quả cam cần được chú trọng; in mẫu mã tem, nhãn hàng hóa cho cam theo hướng dễ hiểu, dễ truy xuất nguồn gốc sản xuất.

Tỉnh Nghệ An cần đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, quảng bá và phát triển thương hiệu cam Vinh; chú trọng hình thành mạng lưới tiêu thụ; khuyến khích hình thành các doanh nghiệp lớn để làm đầu mối bao tiêu sản phẩm; thành lập website cho cam Vinh; mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước và kể cả thị trường nước ngoài.

Trong năm 2017, tỉnh Nghệ An sẽ tổ chức một số lễ hội, hội chợ, tạo thuận lợi cho sản phẩm cam lan tỏa thương hiệu, công việc này gắn với các hoạt động của ngành du lịch, văn hóa.

Cây cam vốn đem lại hiệu quả kinh tế cao, nhưng rất khắt khe về điều kiện đất đai, khí hậu, yêu cầu kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Chính vì vậy, cùng với xây dựng nhãn hiệu, quảng bá sản phẩm thì việc quản lý chặt chẽ quy hoạch cây cam cũng góp phần bảo vệ, nâng cao giá trị thương hiệu.

Tới đây, Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An sẽ thành lập Ban chỉ đạo phát triển thương hiệu cam Vinh, từ đó tích cực triển khai các giải pháp về nâng cao năng suất, chất lượng cam cũng như các giải pháp xây dựng, quảng bá, phát triển và quản lý thương hiệu.

Sở Khoa học và Công nghệ và các ngành phối hợp để tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh điều chỉnh một số chính sách khuyến khích phát triển cây cam, đồng thời kiện toàn Hiệp hội sản xuất và kinh doanh cam.

Ngành nông nghiệp sẽ phối hợp với các huyện, thị để khảo sát cụ thể hơn, đề xuất điều chỉnh quy hoạch trồng cam cho phù hợp với thực tế phát triển. Tỉnh Nghệ An sẽ hỗ trợ một phần kinh phí trong việc in tem nhãn, logo cam Vinh.

Tỉnh cũng khuyến khích và có cơ chế hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất và kinh doanh cam sử dụng logo, tem nhãn. Đồng thời khuyến cáo người tiêu dùng khi mua sản phẩm cam Vinh nên mua các sản phẩm đã được gắn logo và được bán tại các địa điểm uy tín./.