'Cha mẹ trẻ hãy kiểm tra trước sinh để hạn chế dị tật bẩm sinh'

2021-12-14 11:44:15 0 Bình luận
Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 22.000 - 28.000 trong số khoảng 1,4 triệu trẻ sinh ra mắc các dị tật bẩm sinh, chiếm 1,5 - 2%. Tầm soát trước sinh và sơ sinh có vai trò quan trọng trong việc giúp ngành y tế can thiệp sớm, hạn chế tối đa dị tật từ trong bụng mẹ để đứa trẻ sinh ra bình thường.

Ngày 13/12 Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) phối hợp với Báo Sức khỏe đời sống đã tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến: “Cha mẹ hãy thực hiện tầm soát và điều trị sớm bệnh, tật trước sinh và sơ sinh vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai nòi giống”.

Với sự tham gia của TS.BS Mai Xuân Phương - Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông- Giáo dục Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), TS.BS Lê Minh Trác - Giám đốc Trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh Bệnh viện Phụ sản Trung ương, TS.BS Đinh Thúy Linh - Phó Giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, buổi tọa đàm đã phân tích tầm quan trọng của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh đối với việc sinh ra những đứa con khỏe mạnh.

Theo TS.BS Mai Xuân Phương có 7 nguyên nhân dẫn đến trẻ mặc các dị tật bẩm sinh là yếu tố di truyền, yếu tố kinh tế xã hội và nhân khẩu học, tuổi mang thai của người mẹ và cả người bố, yếu tố môi trường, các bệnh truyền nhiễm, tình trạng dinh dưỡng của người mẹ và việc sử dụng thuốc điều trị không theo hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình người mẹ mang thai, tình trạng sức khỏe, tâm lý của người mẹ trong quá trình mang thai. Chính vì vậy, việc tầm soát trước sinh và sơ sinh đóng vai trò quan trọng để có một thai nhi và một em bé được sinh ra đời khỏe mạnh, không mắc các dị tật bẩm sinh.

Tầm soát trước sinh và sơ sinh là "chìa khóa" để sinh ra những em bé khỏe mạnh

Tầm soát trước sinh là những xét nghiệm đánh giá nguy cơ của thai nhi và trẻ sơ sinh, những thai nhi nào có nguy cơ cao mắc các bệnh lý. Tầm soát trước sinh tập trung vào nhóm bệnh di truyền để phát hiện sớm những thai nhi có bất thường di truyền, từ đó chỉ định những thai nhi đó làm các xét nghiệm để xác định thai nhi có thật sự mắc các bệnh di truyền hay không. Những sàng lọc trước sinh cũng rất quan trọng cũng có thể phát hiện những bất thường về hình thái của các cơ quan, bộ phận cơ thể của em bé để có chiến lược điều trị và hồi sức sơ sinh ngay tại thời điểm em bé sinh ra để không bỏ lỡ cơ hội vàng điều trị cho trẻ, cứu sống trẻ.

Tầm soát sơ sinh chủ yếu tập trung vào nhóm bệnh về rối loạn chuyển hóa, suy giảm thính lực, là những nhóm bệnh không thể tầm soát trước sinh. Theo TS.BS Đinh Thúy Linh, vấn đề tầm soát sơ sinh đặc biệt quan trọng, bởi nếu em bé bị bệnh được phát hiện vào thời điểm sơ sinh thì có thể điều trị hoàn toàn và trẻ có cuộc sống bình thường. Nếu những bất thường được phát hiện ở giai đoạn muộn thì những biến chứng của bệnh hết sức nặng nề và có thể ảnh hưởng đến cả cuộc đời của đứa trẻ.

Theo TS.BS Lê Minh Trác, từ việc phân tích những nguyên nhân dẫn đến dị tật bẩm sinh ở trẻ, cùng với sự tiến bộ của khoa học, các cặp vợ chồng hoàn toàn có thể phòng tránh được việc mang thai mắc dị tật bẩm sinh. Mỗi cặp vợ chồng cần tầm soát vấn đề di truyền, để đảm bảo người bố và người mẹ không mang gene bệnh, hoặc nếu có thì sẽ có biện pháp can thiệp phù hợp. Khi mang thai người mẹ phải có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, tư tưởng thoải mái, vui vẻ, tránh nhiễm trùng, tiêm chủng đầy đủ, đi khám và dung thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc. Môi trường xung quanh những người mẹ và gia đình phải an toàn, sạch sẽ, tránh các loại hóa chất và các tia độc hại như tia X, quan trọng nhất là ăn uống dinh dưỡng, vệ sinh đầy đủ. Khi có thai người mẹ phải đi khám theo đúng chỉ định của bác sĩ, có tầm soát trước sinh và sơ sinh.

Với vai trò là người công tác trong cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề dân số TS.BS Mai Xuân Phương đưa ra những biện pháp để hạn chế số trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh. Theo TS.BS Mai Xuân Phương nhà nước và ngành dân số đã có nhiều văn bản để triển khai, giảm thiểu dị tật bẩm sinh, các văn bản và các quy phạm kỹ thuật về tầm soát trước sinh và sơ sinh đã từng bước được hoàn thiện. Để nâng cao chất lượng dân số, hạn chế tối đa trẻ sinh ra bị dị tất bẩm sinh cần đặc biệt quan tâm đến các đối tượng chính sách, các đối tượng ở vùng dâ, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, những khu vực chịu hậu quả của thiên tai, dịch bệnh, nâng cao hệ thống y tế cơ sở, nâng cao năng lực của đội ngũ cộng tác viên y tế và y tế thôn bản.

Bên cạnh đó cần đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền các văn bản, các kiến thức về sức khỏe tiền hôn nhân, trước khi có thai và trước khi sinh bằng cách dễ hiểu, dễ tiếp cận nhất, da dạng, linh hoạt phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng vùng, từng địa phương. Đặc biệt cần đẩy mạnh các dịch vụ tầm soát ở cơ sở song song với đẩy mạnh khoa học kỹ thuật, mở rộng quan hệ quốc tế.

Theo bác sĩ Đinh Thúy Linh, hiện nay nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh, cho rằng đã sàng lọc trước sinh không có vấn đề thì đứa trẻ sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, sàng lọc trước sinh tập trung vào những bệnh di truyền thông qua những xét nghiệm sàng lọc và những bất thường về hình thái của thai nhi qua siêu âm sàng lọc. Còn tầm soát sơ sinh đa phần là nhóm bệnh không thể tầm soát trước sinh như rối loạn thính lực, rối loạn chuyển hóa…

Theo bác sĩ Lê Minh Trác, những trẻ mắc bệnh chuyển hóa bẩm sinh bên ngoài nhìn hình thể hoàn toàn bình thường nhưng khi đứa trẻ đã có biểu hiện để bác sĩ biết được thì gánh năng rất nặng nề nguy cơ bên bờ vực tử vong hoặc chữa thì cũng cực kỳ khó khăn và để lại di chứng suốt đời. Nếu phát hiện và điều trị sớm thì đứa trẻ lại phát triển hoàn toàn bình thường như những đứa trẻ khác. Biện pháp duy nhất là sàng lọc sau sinh. Các nước phát triển thực hiện sàng lọc sơ sinh 100% số trẻ được sinh ra, Việt Nam mới được khoảng 30% ở thành phố, ở vùng nông thôn chỉ khoảng 10%. Vì vậy việc tầm soát sơ sinh đóng vai trò cực kỳ quan trọng để phát hiện và giúp một đứa trẻ bị bệnh phát triển bình thường về thể chất, trí tuệ.

3 vị khách mời của buổi tọa đàm đưa ra lời khuyên các bạn trẻ chuẩn bị bước vào cuộc sống hôn nhân nên khám sức khỏe tiền hôn nhân để đảm bảo sự chuẩn bị cho việc xây dựng hạnh phúc gia đình với những đứa con sinh ra khỏe mạnh. Hiện nay các gia đình đang tập trung vào khám khi đã có thai nhưng chưa tập trung vào khám tiền hôn nhân và chuẩn bị có thai xem cơ thể có khả năng mang thai một em bé khỏe mạnh, vợ hoặc chồng có mang gene bệnh hay không để có những tư vấn và xử trí kịp thời để sinh ra những em bé không mắc dị tật bẩm sinh.

Tạp chí điện tử Hoà Nhập, cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và NKT Việt Nam, liên tục cập nhật thông tin liên quan về lĩnh vực kinh doanh của Thương binh và Người khuyết tật như: Đầu tư, kinh doanh, thương mại, dịch vụ, bất động sản, sức khỏe. Ngoài ra, Tạp chí cũng xin giới thiệu tới độc giả những bài viết về chính sách cho người có công, tấm gương thương binh, người khuyết tật vượt khó, doanh nhân thương binh, người khuyết tật tiêu biểu, doanh nghiệp của thương binhngười khuyết tật. Kính mời độc giả đón đọc. Mọi ý kiến đóng góp và chia sẻ xin liên hệ qua email tapchihoanhap@gmail.com.

Ý kiến độc giả

0

Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường: Tập đoàn kinh tế đang vươn mình trong kỷ nguyên mới

Đại gia Nguyễn Văn Trường được biết đến với khu du lịch Tràng An - chùa Bái Đính, Hồ Núi Cốc, Chùa Tam Chúc… lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng Xuân Trường cũng là nhà thầu có tiếng khi liên tục trúng các dự án lớn.
2025-07-12 16:53:00

Hành trình xóa mờ định kiến về người tự kỷ

Vietnam’s Autism Projects (VAPs) là mô hình kinh tế đầu tiên đưa người tự kỷ vào môi trường lao động ổn định, với kỳ vọng người tự kỷ cũng được lao động, cống hiến trong một môi trường làm việc phù hợp. Trong buổi trò chuyện với phóng viên, anh Nguyễn Đức Trung - người sáng lập và điều hành VAPs đã có nhiều chia sẻ về những kỷ niệm trên hành trình xóa mờ định kiến về người tự kỷ của một dự án tiên phong tại Việt Nam.
2025-07-11 11:30:00

SHB ra mắt máy CRM - “điểm chạm” giao dịch mới cho khách hàng

Nhằm tiếp tục nâng cao trải nghiệm người dùng, SHB triển khai lắp đặt và vận hành máy giao dịch tự động thế hệ mới CRM (Cash Recycling Machine) với tính năng ưu việt, giúp khách hàng chủ động thực hiện nộp/rút tiền ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
2025-07-11 10:24:38

Phường Định Công ra quân xử lý vi phạm về trật tự xây dựng

Ngày 9/7/2025, phường Định Công đã huy động hơn 70 công an, dân quân tự vệ, an ninh cơ sở, công chức phường cùng các trang, thiết bị ra quân xử lý vi phạm về trật tự xây dựng trên đất công, đất nông nghiệp, san lấp ao hồ trên địa bàn.
2025-07-11 10:19:10

Hà Nội yêu cầu kiểm tra vi phạm đất đai tại 6 xã, phường theo đề nghị của công an

UBND TP Hà Nội yêu cầu 6 xã, phường gồm Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Định Công, Thanh Liệt, Đại Thanh, An Khánh, Kim Anh tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý dứt điểm đối với các vi phạm trong công tác quản lý sử dụng đất trên địa bàn sau báo cáo của Công an Hà Nội.
2025-07-11 09:05:00

Thủ tướng yêu cầu xóa nhà tạm, nhà dột nát cho thân nhân và gia đình liệt sĩ trước ngày 27/7

Trong phiên họp thứ 6 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc trước ngày 31/10, trong đó với thân nhân liệt sĩ và gia đình liệt sĩ phải rà soát xong trước Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7.
2025-07-11 08:14:35
Đang tải...