Người cựu chiến binh 34 năm đi tìm đồng đội

Cứ đến ngày 27/7, ông Trần Thanh Bình lại ra nghĩa trang thắp nén nhang tri ân đồng đội. Ảnh: VGP/Lưu Hương

Trong những ngày cả nước hướng đến kỷ niệm Ngày Thương binh liệt sĩ 27/7, chúng tôi được gặp ông Trần Thanh Bình (sinh năm 1947, trú tại thôn Cẩm Toại Trung, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng) - cựu chiến binh, thương binh 4/4 hơn 30 năm lội suối, vượt núi, băng rừng để tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên chiến trường Quảng Đà (Quảng Nam-Đà Nẵng).
Ông Bình chia sẻ: Đầu năm 1965 ông đã xin nhập ngũ vào Đội biệt động Quảng Đà. Ông đã kinh qua nhiều đơn vị, chức vụ công tác như Trưởng ban trinh sát huyện đội, Đại đội trưởng Đại đội 2 Hòa Vang, rồi Huyện đội trưởng Hòa Vang cho đến ngày thống nhất đất nước.

Đơn vị của ông tham gia trinh sát cho nhiều trận đánh gây tiếng vang lớn vào các năm 1968, 1969. Cũng từ chính những trận đánh này, rất nhiều lần ông nén đau thương tiễn biệt các đồng đội để tiếp tục làm nhiệm vụ.

“Lúc đó tôi tự hứa, nếu còn sống đến lúc đất nước hòa bình, tôi phải có trách nhiệm tìm ra nơi các đồng chí nằm lại để đưa về quê hương”, ông Bình nghẹn ngào kể.

Sau khi thống nhất đất nước, ông được cử đi học tại Trường Đại học Luật Hà Nội, sau đó về nhận công tác tại Phòng Khoa học hình sự Viện Kiểm sát Quân khu 5. Đây cũng là quãng thời gian ông lên kế hoạch đi tìm những người bạn đã hy sinh, để đến khi nghỉ hưu vào năm 1982, ông bắt đầu thực hiện tâm nguyện với những người đã nằm xuống.

Hằng tháng, người thương binh 4/4 ấy dành một phần lương hưu để đến mùa khô (các tháng 6, 7) là đeo ba lô đến các vùng núi cao ở Tây Giang, Đông Giang (tỉnh Quảng Nam). Hành trang đi tìm đồng đội của ông chỉ là ký ức và những tấm bản đồ. Với kinh nghiệm nhiều năm làm công tác trinh sát, hiểu rõ địa bàn, nên ông nắm rõ nơi các chiến sĩ hy sinh trong các trận đánh lớn.

Với sự giúp đỡ của chính quyền và nhân dân địa phương, đến nay ông đã tìm được 159 bộ hài cốt đồng đội (đã bàn giao đưa về quê). Ngoài ra, còn có 38 bộ hài cốt đồng đội không tìm được tên tuổi và 18 bộ hài cốt đồng đội có tên tuổi nhưng chưa tìm được người thân, nên chính quyền địa phương đã để các anh nằm lại ở nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn.

Người cựu chiến binh ấy vẫn day dứt khôn nguôi: “Dù đã đưa được nhiều đồng đội trở về, song trong lòng tôi vẫn chưa thanh thản khi công việc tìm kiếm chưa hoàn thành. Do địa hình khó khăn và có nhiều thay đổi, dù cất công tìm kiếm nhiều lần, nhưng vẫn còn 19-20 đồng đội hy sinh mà tôi biết vẫn chưa thể trở về”.

Hiện nay, dù tuổi đã cao, nhưng ông Bình vẫn dành thời gian để cùng với hội cựu chiến binh, huyện đội, chính quyền các địa phương nghiên cứu, tìm cách đưa các đồng đội còn lại trở về.

Với những đóp góp của mình, ông Trần Thanh Bình đã được Trung ương Hội Cựu chiến binh, Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác cung cấp thông tin, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong nhiều năm liên tục.

Ông Lê Văn Bút, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang cho biết: Năm nào ông Bình cũng thực hiện các chuyến đi tìm hài cốt liệt sĩ đã hy sinh, đó vừa là nghĩa tình lớn với đồng đội đã khuất, vừa là trách nhiệm của người con đối với quê hương.