Trận đánh vùng Đại Lộc ngày ấy...

Tháng 8-1973, thanh niên Nguyễn Ngọc Quyến lên đường nhập ngũ, huấn luyện tại Tiểu đoàn 799, Trung đoàn 19, Bộ CHQS tỉnh Hà Nam Ninh trước đây. Huấn luyện xong, Quyến cùng đồng đội được điều động vào chiến trường và biên chế về Đại đội 18 (Trung đoàn 36, Quân khu 5).

Trực tiếp bảo đảm thông tin cho những hướng mũi quan trọng, được chứng kiến tinh thần chiến đấu mưu trí, sáng tạo của đồng đội, ông hào hứng kể: “Đầu tháng 3-1974, liên đoàn biệt động số 12 của địch chiếm được thung lũng ABC, ở vùng B, Đại Lộc (Quảng Nam-Đà Nẵng). Chúng cho bố trí vật cản xung quanh vị trí trú quân. Ta cử lực lượng trinh sát nắm tình hình và quy luật hoạt động của chúng. Lực lượng trinh sát đã phát hiện ra nhiều bãi mìn được chúng bố trí xung quanh khu vực trú quân. Đặc biệt, chúng cài khá nhiều mìn định hướng, sẵn sàng chống lại đối phương khi có tình huống. Trước tình hình đó, cấp trên giao nhiệm vụ cho lực lượng công binh phối hợp với bộ phận trinh sát nhanh chóng khắc phục vật cản bảo đảm đúng giờ hiệp đồng, mở đường cho đơn vị vào chiến đấu”.

Cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Quyến (bên trái) cùng đồng đội.

Địch tổ chức tuần tra canh gác rất cẩn mật và bố trí nhiều loại vật cản, làm cho lực lượng khắc phục vật cản của ta khó hoàn thành nhiệm vụ theo đúng thời gian hiệp đồng. Ông nhớ lại: “Do địch bố trí quá nhiều bãi mìn, nhất là mìn định hướng nên ta không đủ thời gian để khắc phục. Nắm được tình hình đó, cấp trên đã lệnh cho bộ phận khắc phục vật cản: “Không vô hiệu hóa các bãi mìn nữa, chuyển sang phương án xoay toàn bộ bãi mìn định hướng quay về phía địch”. Vì vậy, chỉ trong thời gian ngắn, lực lượng khắc phục vật cản đã hoàn thành nhiệm vụ. Khi có tín hiệu, ta bất ngờ nổ súng, áp sát mục tiêu. Quân địch bị động mất phương hướng, chống trả quyết liệt. Để bảo vệ đội hình, chúng nhanh chóng điểm hỏa các mìn định hướng nhằm tiêu hao sinh lực của ta nhưng chúng đã hứng trọn số mìn đó. Toàn bộ liên đoàn biệt động số 12 của địch bị tiêu diệt, một số tên bị bắt”.

Ngày 3-8-1974, quân ta tổ chức tiến công địch ở đồi Kì Vĩ Tây (Quảng Nam-Đà Nẵng). Khi ta đánh đến lưng chừng đồi thì xuất hiện một tốp địch khoảng 15 tên. Chúng lợi dụng hang đá trên cao bắn trả quyết liệt làm cho quân ta tổn thất khá lớn. Do địa hình dốc, ta không thể bố trí trận địa cho khẩu ĐKZ. Vì thế, đạn bắn đi không trúng mục tiêu. “Trước tình thế đó, đồng chí Nguyễn Văn Tuất quan sát phía sau có một cây chuối liền nhanh chóng cơ động ra chặt một đoạn thân, sau đó bỏ phần lõi bên trong rồi ốp vào nòng khẩu ĐKZ, lấy vai làm giá đỡ cho nòng súng. Bằng cách này, các pháo thủ đã hiệu chỉnh khẩu ĐKZ đúng tầm, đúng hướng, bắn liên tiếp hai quả đạn tiêu diệt tốp địch trong hang đá, tạo thuận lợi cho quân ta tiếp tục phát triển chiến đấu. Sau khi làm giá đỡ cho đồng đội bắn liên tiếp hai quả đạn ĐKZ, đồng chí Tuất bị chảy máu tai do sức ép của đạn nhưng vẫn cùng khẩu đội cơ động tiến công vị trí chỉ huy của địch. Khi trận đánh gần kết thúc, đồng chí Tuất bị trúng đạn. Cậu ấy đã ngã xuống trong tư thế của người chiến thắng...”, ông Quyến xúc động kể lại.