Trong thời đại số hóa và phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội đã trở thành nơi giao dịch mua bán trực tuyến phổ biến. Tuy nhiên, ngoài những giao dịch hợp pháp, một thị trường ngầm đang nở rộ trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook với hoạt động mua bán trái phép hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) và hóa đơn đầu vào. Điều này đã trở thành mối lo ngại lớn cho cơ quan thuế và các cơ quan chức năng trong nỗ lực chống thất thu ngân sách nhà nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng.
Quy mô mua bán hóa đơn trái phép qua mạng xã hội đang gia tăng nhanh chóng
Theo khảo sát của chúng tôi, hiện có hàng chục nhóm Facebook tại Việt Nam công khai mua bán hóa đơn với số lượng thành viên lên đến hàng nghìn người. Trong các nhóm này, người ta rao bán các loại hóa đơn khác nhau như hóa đơn GTGT, hóa đơn đầu vào của các doanh nghiệp với mục đích trốn thuế hoặc sử dụng cho các giao dịch không hợp pháp.
Cụ thể, tại một số nhóm lớn như "Mua bán hóa đơn toàn quốc", "Hóa đơn giá trị gia tăng", "Hóa đơn toàn quốc", chúng tôi nhận thấy có hàng trăm bài đăng mỗi ngày quảng cáo mua bán hóa đơn. Giá cả được niêm yết công khai và dao động từ 3-7% giá trị hóa đơn, tùy theo loại hóa đơn và số lượng giao dịch. Các khách hàng có thể dễ dàng gửi yêu cầu mua hóa đơn, thỏa thuận giá cả và thậm chí còn có thể chọn loại hóa đơn mong muốn từ các doanh nghiệp khác nhau.
Ngoài ra, các nhóm còn cung cấp dịch vụ "đóng dấu hóa đơn", "làm hóa đơn điện tử" hoặc "mua hóa đơn điện tử" cho khách hàng, tạo điều kiện dễ dàng thực hiện những giao dịch trái pháp luật. Điều này cho thấy, nạn mua bán hóa đơn đã trở nên có tổ chức và chuyên nghiệp hơn, vượt qua các rào cản về không gian và thời gian truyền thống.
Nguy cơ thất thu ngân sách và gây rối loạn thị trường
Việc mua bán hóa đơn bất hợp pháp có thể gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước, thậm chí còn là công cụ tiếp tay cho nhiều hoạt động phi pháp khác trong lĩnh vực kinh doanh.
Theo ước tính của một chuyên gia kinh tế, chỉ riêng việc mua bán hóa đơn GTGT qua mạng xã hội đã có thể gây thất thu hàng tỷ đồng cho ngân sách mỗi năm. Các doanh nghiệp mua hóa đơn giả để gian lận thuế GTGT, khấu trừ hóa đơn đầu vào không đúng quy định, từ đó làm giảm nghĩa vụ thuế phải nộp. Trong khi đó, các đối tác bán hóa đơn lại không kê khai, nộp thuế vào ngân sách. Tình trạng này không chỉ dẫn đến thất thu thuế GTGT mà còn ảnh hưởng đến nguồn thu từ các loại thuế khác như thuế thu nhập doanh nghiệp hay thuế xuất nhập khẩu.
Bên cạnh đó, hoạt động mua bán hóa đơn trái phép cũng có thể được lợi dụng để che giấu những hành vi trốn thuế, gian lận thương mại, rửa tiền hay buôn lậu. Điều này làm méo mó môi trường kinh doanh, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp, ảnh hưởng đến uy tín và niềm tin của xã hội đối với nền kinh tế.
Theo chuyên gia quản lý kinh tế Phùng Bình Dũng, tình trạng mua bán hóa đơn bất hợp pháp ngày càng gia tăng là hệ quả của việc xử lý vi phạm còn lỏng lẻo, thiếu răn đe. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp lại lợi dụng các kẽ hở trong hệ thống quản lý thuế để trốn thuế hoặc tạo ra hóa đơn giả nhằm mục đích gian lận thương mại.
Để ngăn chặn tình trạng mua bán hóa đơn trái phép qua mạng xã hội, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng như cơ quan thuế, cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và cơ quan quản lý nhà nước về thông tin và truyền thông. Các biện pháp cần được thực hiện bao gồm:
Tình trạng mua bán hóa đơn trái phép trên mạng xã hội đã trở thành vấn đề cần được xem xét nghiêm túc bởi các cơ quan chức năng tại Việt Nam. Cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn nữa để ngăn chặn nạn mua bán hóa đơn, đồng thời tăng cường kiểm soát và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Điều này không chỉ góp phần vào công cuộc chống thất thu ngân sách quốc gia mà còn là bước đi cần thiết để tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, phát triển bền vững cho các doanh nghiệp trong nền kinh tế số.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
