Doanh nhân Nguyễn Thị Phương Thảo - Chủ tịch Sovico Group (nguồn: Internet).
Mặc dù "hút" thành công hàng chục nghìn tỷ đồng từ trái phiếu, tuy nhiên doanh thu 5 năm trở lại đây của Sovico lại “èo uột” chỉ vài tỷ đồng/năm. Câu hỏi là hàng chục nghìn tỷ được huy động từ trái phiếu, đã được Sovico sử dụng như thế nào, có đúng mục đích phát hành ? câu hỏi này rất cần được làm rõ.
Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế, trình bày báo cáo thẩm tra kinh tế xã hội 2022, kế hoạch 2023, sáng 20/10 (nguồn: Internet).
Hệ lụy khi thị trường trái phiếu, chứng khoán bất ổn
Sáng 20/10, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, thẩm tra về tình hình phát triển kinh tế xã hội năm 2022 và kế hoạch 2023 của Chính phủ. Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế nhận xét, các thị trường vốn như chứng khoán vừa qua tăng trưởng nhanh, là một trong số các kênh huy động vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế. Song thị trường này biến động, nhiều phiên giảm điểm sâu.
Ông Thanh cũng cho rằng, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp có giai đoạn tăng nóng, cơ cấu thị trường trái phiếu thiếu cân đối. Việc dùng vốn huy động qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sai mục đích, thiếu minh bạch. Gây ra nhiều hệ lụy đối với việc phát triển bền vững thị trường vốn, xã hội và mất niềm tin của người dân, nhà đầu tư.
"Cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, và đánh giá thận trọng, chính xác về mức độ ảnh hưởng để có giải pháp phù hợp, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường tiền tệ, thị trường vốn", ông Thanh nói.
Các doanh nghiệp bất động sản có tỷ lệ đòn bẩy tài chính cao, tình hình tài chính kém lành mạnh có thể gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản tín dụng hoặc nợ trái phiếu đến hạn.
Dẫn số liệu của Bộ Tài chính, cơ quan thẩm tra cho biết, khối lượng trái phiếu đáo hạn của doanh nghiệp bất động sản, xây dựng trong 3 năm (2022 – 2025) khoảng 374.700 tỷ đồng, chiếm gần 42% tổng khối lượng đáo hạn.
Ông Thanh cho rằng, huy động khối lượng lớn trái phiếu kỳ hạn ngắn (3-4 năm) trong khi thời gian thu hồi vốn các dự án bất động sản thường kéo dài (5-10 năm), dẫn tới tình trạng một số doanh nghiệp có thể gặp khó khăn khi thanh toán trái phiếu.
Ông Thanh cũng nhắc tới một số vụ việc xảy ra khi doanh nghiệp phát hành trái phiếu vi phạm pháp luật trong phát hành như Tân Hoàng Minh, Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và những vụ việc khác liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp.
Sovico Group đã “hút” vốn thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu với kỳ hạn 36 tháng
Sovico có là ngôi “vương” trong phát hành trái phiếu ?
Quay trở lại vấn đề Sovico Group đã hút vốn thành công hàng chục nghìn tỷ đồng qua kênh trái phiếu. Theo số liệu có được chỉ tính riêng năm 2021, Sovico Group và đơn vị thành viên trong hệ sinh thái, đã hút vốn thành công 8.000 tỷ đồng qua kênh trái phiếu, với lãi suất 10,5%/năm.
Theo đó, Sovico Group đã “hút” vốn thành công 1.000 tỷ đồng trái phiếu với kỳ hạn 36 tháng vào ngày 30/11 cho một nhà đầu tư tổ chức. Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, không có tài sản đảm bảo. Lãi suất cố định 10,5%/năm được trả định kỳ 6 tháng/lần.
Đầu tháng 11/2021, Sovico Group cũng đã huy động 1.000 tỷ đồng từ kênh trái phiếu với điều khoản về kỳ hạn, loại hình, lãi suất tương tự. Trước đó Tập đoàn Sovico cũng có 5 đợt phát hành trái phiếu với tổng trị giá 6.000 tỷ đồng.
Như vậy Sovico Group và đơn vị thành viên đã “hút” tổng cộng 8.000 tỷ đồng qua kênh trái phiếu từ đầu năm. Mục đích phát hành của hai đợt trái phiếu này đều nhằm thực hiện tài trợ vốn cho các dự án, chương trình đầu tư và tăng quy mô vốn hoạt động. Chứng khoán HDB (HDBS) là đơn vị “tích cực” sắp xếp cho hai thương vụ này.
Được biết, khởi nghiệp từ thập niên 90 của thế kỷ trước, đến thời điểm hiện tại, Sovico Group do bà Nguyễn Thị Phương Thảo là chủ tịch, là tập đoàn kinh tế tư nhân đa ngành, hoạt động trong các lĩnh vực về tài chính - ngân hàng (HDBank, HD Saison), hàng không (Vietjet), bất động sản (Phú Long), bất động sản nghỉ dưỡng, năng lượng... Bà Nguyễn Thị Phương Thảo là Chủ tịch HĐQT Sovico đồng thời làm Tổng giám đốc Vietjet Air, Phó Chủ tịch HDBank.
Tập đoàn Sovico (Sovico group) có khối tài sản lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Nhưng số liệu tài chính 5 năm trở lại đây cho thấy, Sovico Group của Chủ tịch Nguyễn Thị Phương Thảo, chỉ phát sinh vài tỷ đồng doanh thu mỗi năm, Tuy nhiên lợi nhuận lại thường xuyên lớn hơn doanh thu, ngoài trừ đột biến năm 2019 lãi ròng hơn 164 tỷ đồng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp này đã hút vốn lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng thông qua kênh trái phiếu.
Thời gian gần đây nhiều vụ việc nổi cộm liên quan đến phát hành trái phiếu để huy động vốn của nhiều tập đoàn bất động sản lớn, khiến công luận cũng đang đổ dồn về khả năng đáo hạn những gói trái phiếu của Sovico Group? Và vốn được huy động từ kênh trái phiếu có được Sovico Group sử dụng đúng mục đích?
Số liệu tài chính cũng cho thấy sau 3 năm Sovico Group nâng tổng tài sản tăng gấp hàng chục lần, nguyên nhân được cho là do doanh nghiệp này đã huy động hàng chục nghìn tỷ đồng trái phiếu. Tuy nhiên, tình hình kinh doanh của Sovico lại gây bất ngờ khi doanh thu trong giai đoạn gần đây chỉ ở mức “tượng trưng”.
Mặc dù doanh thu chỉ ở mức “tượng trưng”, nhưng Sovico Group cũng đang phải đối diện với tình trạng nợ trái phiếu ở mức “khủng”. Theo dữ liệu tài chính, các doanh nghiệp liên quan đến Sovico Group đã huy động tổng cộng hơn 50.000 tỷ đồng trái phiếu từ đầu năm 2019 đến nay. Nếu tính cả HDBank (nằm trong hệ sinh thái của Sovico Group), con số thậm chí còn lên đến khoảng 69.000 tỷ đồng.
Theo dữ liệu tài chính từ cơ quan chức năng, Sovico Group có hơn 100 lô trái phiếu phát hành trong giai đoạn từ đầu năm 2019 đến nay với tổng giá trị hàng chục nghìn tỷ đồng. Chỉ riêng năm 2021, Sovico và các đơn vị thành viên đã phát hành 8.000 tỷ đồng trái phiếu.
Đáng chú ý, trong năm 2021 và 2022, HDBank có 33 lô trái phiếu, trong đó có lô phát hành bằng USD, tổng giá trị 165 triệu USD và 32 lô phát hành bằng VND, tổng giá trị 19.330 tỷ đồng.
Phần lớn các trái phiếu do Sovico Group phát hành đều là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, không có tài sản bảo đảm, được tư vấn phát hành bởi Công ty cổ phần Chứng khoán HDB, một công ty thuộc hệ sinh thái Sovico Group.
Một số lô trái phiếu do Sovico và đơn vị thành viên trong hệ sinh thái phát hành.
Được biết, sau khi tăng vốn khủng vào năm 2019, vốn điều lệ của Sovico Group được duy trì ở mức 9.600 tỷ đồng tính đến cuối năm 2021. Vốn chủ sở hữu của tập đoàn này cũng đi ngang ở mức 9.800 tỷ đồng do lợi nhuận sau thuế chưa phân phối tích lũy trong 2 năm 2020 và 2021 gần như không đáng kể.
Nhờ vào việc “hút” tiền qua kênh trái phiếu, Sovico đã đẩy nợ phải trả liên tục tăng mạnh từ con số chưa đến 800 tỷ đồng vào cuối năm 2018 lên đến gần 33.500 tỷ đồng vào cuối năm 2021, gấp gần 42 lần sau 3 năm. Con số này cũng gấp 4,3 lần vốn chủ sở hữu cho thấy mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao của tập đoàn này.
Cũng nhờ trái phiếu, tổng tài sản của Sovico Group tăng chóng mặt từ mức chỉ hơn 900 tỷ đồng vào cuối năm 2018 lên đến 43.316 tỷ đồng vào cuối năm 2021, tức là gấp 47,5 lần sau 3 năm. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh lại không hề tương xứng với quy mô khổng lồ cũng như tốc độ mở rộng của của tập đoàn này.
Theo dữ liệu tài chính 5 năm trở lại đây, Sovico Group chỉ phát sinh vài tỷ đồng doanh thu mỗi năm, con số này có thể nói chỉ ở mức "tượng trưng" so với khối tài sản hàng chục nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, Sovico có mức lợi nhuận thường xuyên lớn hơn doanh thu nhưng cũng chỉ đạt vài tỷ đến vài chục tỷ đồng mỗi năm, ngoài trừ đột biến năm 2019 lãi ròng hơn 164 tỷ đồng.
Mặc dù doanh thu chỉ ở mức “tượng chưng” nhưng nợ trái phiếu của Sovico lại quá lớn, đây sẽ là thách thức lớn về bố trí vốn và khả năng đáo hạn trái phiếu đối với Sovico trong thời gian tới.
Ý kiến độc giả
Tiêu điểm
