Nhân dịp Tháng cao điểm chống gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ năm 2025, Cục Quản lý thị trường (QLTT) đã tổ chức Phòng trưng bày “Nhận diện hàng vi phạm” tại trụ sở 62 Tràng Tiền, Hà Nội (26/6 – 3/7/2025).

Đặc biệt, các mặt hàng làm giả trong lĩnh vực y tế, thực phẩm, mỹ phẩm tiềm ẩn rủi ro lớn đối với sức khỏe cộng đồng, từ kích ứng da đến nhiễm độc, thậm chí tổn thương gan, thận, thần kinh nếu sử dụng lâu dài.

Trong Tháng cao điểm, các đội QLTT cả nước đã đồng loạt kiểm tra và xử lý tại nhiều điểm nóng như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Ninh, Đà Nẵng. Hàng loạt vụ vi phạm quy mô lớn được phát hiện tại chợ Bến Thành, Saigon Square, chợ Đồng Xuân…, cho thấy tính hệ thống của vấn nạn hàng giả trong thương mại truyền thống và cả thương mại điện tử.

Người tiêu dùng tham quan gian hàng

Dưới góc độ nghiên cứu xã hội, hiện tượng này không chỉ phản ánh lỗ hổng trong quản lý thị trường mà còn cho thấy khoảng trống nhận thức trong cộng đồng người tiêu dùng. Nhiều người vẫn mua hàng dựa trên cảm tính, ham rẻ, thiếu kiểm tra nguồn gốc – trong khi đây chính là mắt xích quan trọng nuôi dưỡng thị trường hàng giả.

Để kiểm soát hàng giả một cách bền vững, cần thiết lập liên minh trách nhiệm giữa ba chủ thể:

Nhà nước cần đẩy mạnh thanh tra – xử lý, hoàn thiện hệ thống cảnh báo và tiêu chuẩn hóa công cụ truy xuất.

Doanh nghiệp nên chủ động đầu tư tem chống giả, công nghệ blockchain, mã QR minh bạch thông tin sản phẩm, đồng thời bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ một cách chủ động.

Người tiêu dùng, đặc biệt là hội viên các hiệp hội, tổ chức xã hội, cần thực hiện tiêu dùng có trách nhiệm: kiểm tra kỹ bao bì, hạn dùng, mã số – mã vạch, chỉ mua tại các địa chỉ đáng tin cậy.

Ngoài ra, các mô hình Phòng trưng bày nhận diện hàng giả nên được nhân rộng tới các tỉnh thành, trường học, khu dân cư kết hợp cùng truyền thông số – nhằm mở rộng phạm vi giáo dục nhận thức đến các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như học sinh, người già, lao động tự do.

Hàng giả không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp chân chính, bóp méo cạnh tranh thị trường, mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và quyền lợi người tiêu dùng. Do đó, mỗi hành vi tẩy chay hàng giả là một hành động xã hội tích cực, góp phần khôi phục niềm tin vào thị trường.

Trong bối cảnh Việt Nam hướng tới xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, tiêu dùng bền vững, công tác truyền thông – giáo dục – nhận diện hàng giả cần được nâng lên tầm chiến lược. Với sự vào cuộc của cơ quan chức năng và sự đồng hành của cộng đồng, Tháng cao điểm không chỉ là chiến dịch một lần, mà là lời kêu gọi dài hạn cho một môi trường tiêu dùng an toàn – minh bạch – có trách nhiệm.